Kangoo.plSzukamy produktów wśród ponad 10 mln ofert sklepów internetowych

Monografii Poszukiwanie tożsamości kulturowej w Europie Środkowo-Wschodniej patronuje Milan Kundera, autor opublikowanego w 1983 r. artykułu Zachód porwany albo tragedia Europy Środkowej, tekstu, który ożywił dyskusję dotyczącą geopolitycznej i geokulturowej specyfiki tej części Starego Kontynentu. Prezentowany tom stanowi „polifoniczny” głos w tej debacie, dotyczącej istoty i roli modeli tożsamościowych wytwarzanych w sferze kultury w zmieniających się społeczno-politycznych konfiguracjach współczesnego świata. Okres transformacji polityczno-ekonomicznej w Europie po upadku muru berlińskiego cechowały z jednej strony dążenia integracyjne w ramach Wspólnoty Europejskiej, z drugiej zaś odnowa zainteresowania paradygmatem regionalnej, narodowej i lokalnej tożsamości. W środowiskach rozsianych po wschodnich terytoriach Starego Kontynentu można było zaobserwować nawrót do tradycji porzuconych/utraconych w czasach dziewiętnastowiecznego imperializmu, w okresie zimnej wojny i w dobie globalizacji. Poszukiwanie tożsamości kulturowej stanowi próbę diagnozy procesów reinterpretacji starych oraz kreowania nowych narodowych i lokalnych narracji, zarówno w odniesieniu do okresu międzywojennego, jak i do czasów żelaznej kurtyny oraz dwudziestu pięciu lat, które upłynęły od czasu zniesienia zimnowojennego podziału Europy....

Dlaczego tatuowanie ciała staje się dziś w Polsce coraz bardziej popularne? Czy tatuaż to jedynie ozdoba, czy może coś więcej – forma ekspresji siebie i kształtowania własnego „ja”? Czy osoby wytatuowane podkreślają w ten sposób swoją inność i nonkonformizm, czy też przynależność do pewnej wspólnoty? Jakie znaczenie ma tatuaż z perspektywy ich biografii? Jaki wpływ wywiera na ich codzienne życie, pracę i relacje z innymi ludźmi? Ta książka stanowi próbę odpowiedzi na powyższe pytania. Autorka przygląda się roli praktyki tatuowania w indywidualizującym się polskim społeczeństwie, pokazując, że można potraktować tatuaż jako niezwykle efektywne narzędzie konstruowania, wyrażania i negocjowania jednostkowej tożsamości. Analizując wypowiedzi licznych entuzjastów tatuażu, sugeruje, że zaangażowanie w tę modyfikację ciała wynika z pragnienia zmiany własnego wyglądu oraz stanowi sposób przekształcania własnego wizerunku, pracy nad swoją biografią czy zarządzania emocjami. Ponadto wskazuje, że tatuaż to nie tylko indywidualizujący znak, ale również swoisty komentarz kulturowy, przy pomocy którego jednostka może sytuować się wobecswojego otoczenia, zaznaczając zarówno dystans wobec innych, jak i łączące ją z nimi więzi....

Zamieszczone w książce artykuły, mimo iż reprezentują różne dziedziny humanistycznej wiedzy, doskonale ze sobą korespondują i wzajemnie się uzupełniają. Daleko jednak tej publikacji do kompletności ujęcia podjętych wątków. Redakcja tomu perspektywicznie zakłada, że ten złożony dyskurs o (nie)chcianej tożsamości będzie miał swoją kontynuację. Fragment

„Nie bądźcie jak wasi przodkowie, których napominali dawniejsi prorocy” (Za 1,4) – za pomocą tych słów, wyjętych z prologu do Księgi Zachariasza, autor przypomina o swojej przynależności do wyjątkowej społeczności proroków ST. W świecie naznaczonym upadkiem starego porządku, który wyznaczał kres neobabilońskiego imperium Bóg Jahwe ustanowił prorokiem niezwykłą osobowość, której zadaniem było odpowiedzieć Izraelitom, gdzie jest ich miejsce i kto jest ich Panem w nowym świecie, jaki odradzał się po tragedii babilońskiego wygnania. Zachariasz był świadomy, że duszę narodu wybranego toczą różne choroby: formalizm religijny, niesprawiedliwość społeczna oraz wewnętrzne rozbicie na grupy, partie i frakcje. Świadomość tych zagrożeń była pierwszym powodem, dla którego Zachariasz podjął się trudnego zadania budzenia ufności pośród swego narodu. W ośmiu wizjach roztacza przed oczami słuchaczy Boży plan, które ma poprowadzić nowy lud Izraela od wyzwolenia z niewoli, przez odbudowę świątyni i stolicy, do gruntownego odrodzenia we wszystkich dziedzinach życia społecznego i religijnego. Chociaż nie wysuwa na pierwszy plan kwestii odbudowy przybytku, jest sprawą oczywistą, że właśnie fakt powrotu Jahwe do Jego świętego mieszkania stanowi conditio sine qua non urzeczywistnienia się Bożego projektu i odnalezienia prawdziwej tożsamości. Novum w jej ukazywaniu przez Zachariasza nowemu Izraelowi polegana tym, że jej przyjęcie nie jest zarezerwowane wyłącznie dla Żydów, ale zgodnie ze słowami Za 8, 20-23 powinna stawać się ona programem życia w perspektywie uniwersalnej....

Kluczem do zrozumienia fragmentarycznej myśli Hannah Arendt jest filozofia historii zarówno w znaczeniu spekulatywnym, jak i krytycznym. Odpowiedź Arendt na totalitaryzm ? na zwycięstwo fizjologii nad polityką ? jest jednocześnie przemyślana i radykalna. Totalitaryzm nie okazuje się wyłącznie systemem sprawowania władzy, lecz stanowi skrajny przypadek opowiadania historii, fałszywy sposób tworzenia narracji, która sięga w głąb indywidualnej tożsamości. Każda opowieść jest narzędziem radzenia sobie z przygodnością świata i siebie samego, które niesie ze sobą potencjalnie katastrofalne skutki. Choć ciągłość jest konieczna dla ukonstytuowania się podmiotu i podjęcia działania politycznego, to interpretacja tego, co minione, może łatwo przerodzić się w retrospektywne proroctwo przedstawiające przeszłość jako obietnicę przyszłości. Tym tropem podąża historiografia naukowa kontynuująca niechlubną tradycję zastępowania działania wytwarzaniem, co prowadzi do błędnego rozumienia władzy i zadań wspólnoty politycznej. Odpowiedź właściwą stanowi opowieść fragmentaryczna ugruntowana w nowej metafizyce dziejów. Przeszłość to wprawdzie sterta gruzów, ale jako taka może jawić się nam w zupełnie nowy sposób ? jako przedmiot estetyczny.

Monografii Poszukiwanie tożsamości kulturowej w Europie Środkowo-Wschodniej patronuje Milan Kundera, autor opublikowanego w 1983 r. artykułu Zachód porwany albo tragedia Europy Środkowej, tekstu, który ożywił dyskusję dotyczącą geopolitycznej i geokulturowej specyfiki tej części Starego Kontynentu. Prezentowany tom stanowi ?polifoniczny? głos w tej debacie, dotyczącej istoty i roli modeli tożsamościowych wytwarzanych w sferze kultury w zmieniających się społeczno-politycznych konfiguracjach współczesnego świata. Okres transformacji polityczno-ekonomicznej w Europie po upadku muru berlińskiego cechowały z jednej strony dążenia integracyjne w ramach Wspólnoty Europejskiej, z drugiej zaś odnowa zainteresowania paradygmatem regionalnej, narodowej i lokalnej tożsamości. W środowiskach rozsianych po wschodnich terytoriach Starego Kontynentu można było zaobserwować nawrót do tradycji porzuconych/utraconych w czasach dziewiętnastowiecznego imperializmu, w okresie zimnej wojny i w dobie globalizacji. Poszukiwanie tożsamości kulturowej stanowi próbę diagnozy procesów reinterpretacji starych oraz kreowania nowych narodowych i lokalnych narracji, zarówno w odniesieniu do okresu międzywojennego, jak i do czasów żelaznej kurtyny oraz dwudziestu pięciu lat, które upłynęły od czasu zniesienia zimnowojennego podziału Europy.

Książka stanowi ciekawe studium teoretyczno-empiryczne, podejmujące niezwykle aktualne - nie tylko w Polsce - problemy. W sytuacji rozmywania się granic współczesnego świata, poczucie niepewności i niestałości, naturalne jest dążenie człowieka do rozumienia otaczającego go świata z perspektywy młodych ludzi, ich spojrzenie poprzez przeszłość na przyszłość oraz własne funkcjonowanie w przestrzeni relacji międzykulturowych. Jest to bardzo interesujący dokument ilustrujący życie młodych ludzi mających szanse na doświadczenie życiodajnego efektu pogranicza. Rozdziały są bogate merytorycznie, okraszone cytatami z prowadzonych narracji. zawartych jest w nich wiele informacji o dużej wartości dla oceny i projektowania procesu dydaktycznego w szkole etnicznej [?]. Autorka uzyskała bardzo ciekawe wyniki, które mogą posłużyć organizatorom procesu kształcenia etnicznego w refleksji nad funkcjonowaniem placówek kształcenia mniejszości oraz tworzeniem planów ich rozwoju w kontekście dostosowywania ich do potrzeb społecznych wszystkich uczestników edukacji.

Dlaczego tatuowanie ciała staje się dziś w Polsce coraz bardziej popularne? Czy tatuaż to jedynie ozdoba, czy może coś więcej ? forma ekspresji siebie i kształtowania własnego ?ja?? Czy osoby wytatuowane podkreślają w ten sposób swoją inność i nonkonformizm, czy też przynależność do pewnej wspólnoty? Jakie znaczenie ma tatuaż z perspektywy ich biografii? Jaki wpływ wywiera na ich codzienne życie, pracę i relacje z innymi ludźmi? Ta książka stanowi próbę odpowiedzi na powyższe pytania. Autorka przygląda się roli praktyki tatuowania w indywidualizującym się polskim społeczeństwie, pokazując, że można potraktować tatuaż jako niezwykle efektywne narzędzie konstruowania, wyrażania i negocjowania jednostkowej tożsamości. Analizując wypowiedzi licznych entuzjastów tatuażu, sugeruje, że zaangażowanie w tę modyfikację ciała wynika z pragnienia zmiany własnego wyglądu oraz stanowi sposób przekształcania własnego wizerunku, pracy nad swoją biografią czy zarządzania emocjami. Ponadto wskazuje, że tatuaż to nie tylko indywidualizujący znak, ale również swoisty komentarz kulturowy, przy pomocy którego jednostka może sytuować się wobecswojego otoczenia, zaznaczając zarówno dystans wobec innych, jak i łączące ją z nimi więzi.

?Nie bądźcie jak wasi przodkowie, których napominali dawniejsi prorocy? (Za 1,4) ? za pomocą tych słów, wyjętych z prologu do Księgi Zachariasza, autor przypomina o swojej przynależności do wyjątkowej społeczności proroków ST. W świecie naznaczonym upadkiem starego porządku, który wyznaczał kres neobabilońskiego imperium Bóg Jahwe ustanowił prorokiem niezwykłą osobowość, której zadaniem było odpowiedzieć Izraelitom, gdzie jest ich miejsce i kto jest ich Panem w nowym świecie, jaki odradzał się po tragedii babilońskiego wygnania. Zachariasz był świadomy, że duszę narodu wybranego toczą różne choroby: formalizm religijny, niesprawiedliwość społeczna oraz wewnętrzne rozbicie na grupy, partie i frakcje. Świadomość tych zagrożeń była pierwszym powodem, dla którego Zachariasz podjął się trudnego zadania budzenia ufności pośród swego narodu. W ośmiu wizjach roztacza przed oczami słuchaczy Boży plan, które ma poprowadzić nowy lud Izraela od wyzwolenia z niewoli, przez odbudowę świątyni i stolicy, do gruntownego odrodzenia we wszystkich dziedzinach życia społecznego i religijnego. Chociaż nie wysuwa na pierwszy plan kwestii odbudowy przybytku, jest sprawą oczywistą, że właśnie fakt powrotu Jahwe do Jego świętego mieszkania stanowi conditio sine qua non urzeczywistnienia się Bożego projektu i odnalezienia prawdziwej tożsamości. Novum w jej ukazywaniu przez Zachariasza nowemu Izraelowi polegana tym, że jej przyjęcie nie jest zarezerwowane wyłącznie dla Żydów, ale zgodnie ze słowami Za 8, 20-23 powinna stawać się ona programem życia w perspektywie uniwersalnej.

Dynamika przemian współczesnego świata stawia przed człowie­kiem, ale także przed nauką, kilka istotnych pytań. Dotyczą one re­akcji jednostki na reorganizujący się kontekst społeczno-kulturowy oraz relacji łączącej człowieka z otoczeniem, w którym on funkcjo­nuje. Pytamy zatem, jak osoba radzi sobie z otaczającym światem, ulegającym fragmentacji i kompleksowości, stając się tym samym nieprzejrzystym i nieprzewidywalnym? Czy okoliczności te skła­niają człowieka do zadawania sobie pytań o to, kim jest, kim chce być, z czym się identyfikuje oraz jakie jest jego miejsce w społe­czeństwie? Jak możliwa jest tożsamość jednostki w warunkach gwałtownie zmieniającego się środowiska życia codziennego, kiedy spójność i trwałość koncepcji siebie staje się problemem? Czy moż­na jeszcze mówić o tożsamości oraz czy ludzie wskazują na jej po­trzebę? Jakich narzędzi teoretycznych użyć, by w sposób adekwatny uchwycić przeżywane problemy współczesnego człowieka? Jest to seria pytań wyznaczająca kierunek poszukiwań naukowych zawar­tych w poniższej pracy.Niniejsza książka stanowi wkład w interakcyjne ujęcie problematyki tożsamości w kontekście zmiennego środowiska społecznego. Eksplikacji został poddany proces konstruowania tożsamości w interakcyjnej przestrzeni ufności i ryzyka oraz formy społecznej.Prezentowane w powyższych rozważaniach podejście odbiega od założeń leżących u podstaw dwóch szkół interakcjonizmu symbolicznego. Przedstawiona tu została krytyczna refleksja nad teoriami tożsamości obecnymi w socjologii, a także próba skonstruowania perspektywy na podstawie inspiracji filozofią społeczną zawartą w twórczości Witolda Gombrowicza.Publikacja składa się z dwóch części. Pierwsza jest próbą odpowiedzi na trzy kluczowe pytania: czy współczesny człowiek potrzebuje poczucia własnej tożsamości?, czy konieczna jest teoria tożsamości w warunkach permanentnych zmian i niestabilności środowiska zewnętrznego?, czy należy prowadzić badania nad tożsamością? Druga część poświęcona jest rozważaniom skupionym wokół problemu zrozumienia człowieka z jego dylematami dotyczącymi tożsamości w kontekście przeobrażeń społeczeństwa.

Wykaz skrótów / 13Podziękowania / 15Wprowadzenie. Etnograf w kołchozie, czyli uwagi o temacie, terenie i metodzie / 19Część I. W kołchozieRozdział 1. ?Bez kołchoza życia nie ma?. Narracja o końcu i początku jako mit założycielski / 41?Jak żyć bez kołchozu?? W stronę zbiorowej tożsamości kołchoźników / 41Pamięć kolektywizacji, czyli gospodarze wobec końca świata.Casus zachodniobiałoruski / 52Pamięć kolektywizacji, czyli gospodarze wobec dwukrotnego końca świata. Casus wschodniobiałoruski / 77Rozdział 2. ?Kołchoz musi być?. Długie trwanie wzoru feudalnego / 103?Trudno żyć, ale przywykłszy?. Kołchoz oswojony / 103?Szto zrobisz, tak treba musi?. Chłopski fatalizm i etos przetrwania / 122Między ludzkim a kołchoźnym. Kołchozowa symbioza / 131Kołchoźnik między panem, wójtem i plebanem. Kołchozowy feudalizm / 156Część II. Kołchoźnik i panRozdział 3. Chamy versus pany. Odrębność grupowa jako fundament tożsamości / 191Chłop i pan przed kołchozem i w kołchozie, czyli o współczesnej pańszczyźnie / 191Stereotyp chama w relacji do pana, czyli mit o pochodzeniu po raz pierwszy / 210Szlachetna szlachta i proste mużyki. Casus grodzieński / 222?Mużyk je mużykom?, czyli w stronę opozycji człowiek : nieczłowiek. Casus poleski / 237Stereotyp prostej mowy, czyli o konstruowaniu odrębności. Casus Grodzieński / 246Rozdział 4. Chamy i pany. Między strukturą a communitas / 273Cham i szlachcic jako kategorie statyczne i dynamiczne / 273Nie ma abla bez kaina, czyli mit o pochodzeniu po raz drugi / 284Chłopsko-pańska symbioza, alias mużyki-kołchoźniki i szlachta-kołchoźniki. Neutralizowanie odrębności / 308Rozdział 5. Proste robocze ludzie. Praca na ziemi jako wartość konstytutywna dla tożsamości / 327Praca na ziemi jako domena współdziałania człowieka i boga. Od wartości podstawowych do tożsamości zbiorowej / 327Zapracowany naród między męką a modlitwą, czyli mit o pochodzeniu po raz trzeci / 360Czarnarabocze ludzie, czyli o kołchoźniczym poczuciu krzywdy / 384Trudolubiwe ludzie, czyli o kołchoźniczym poczuciu godności / 396Chłop sam sobie panem, czyli wzór dobrego gospodarza przed kołchozem i w kołchozie / 418[...]

Dlaczego tatuowanie ciała staje się dziś w Polsce coraz bardziej popularne? Czy tatuaż to jedynie ozdoba, czy może coś więcej – forma ekspresji siebie i kształtowania własnego „ja”? Czy osoby wytatuowane podkreślają w ten sposób swoją inność i nonkonformizm, czy też przynależność do pewnej wspólnoty? Jakie znaczenie ma tatuaż z perspektywy ich biografii? Jaki wpływ wywiera na ich codzienne życie, pracę i relacje z innymi ludźmi? Ta książka stanowi próbę odpowiedzi na powyższe pytania. Autorka przygląda się roli praktyki tatuowania w indywidualizującym się polskim społeczeństwie, pokazując, że można potraktować tatuaż jako niezwykle efektywne narzędzie konstruowania, wyrażania i negocjowania jednostkowej tożsamości. Analizując wypowiedzi licznych entuzjastów tatuażu, sugeruje, że zaangażowanie w tę modyfikację ciała wynika z pragnienia zmiany własnego wyglądu oraz stanowi sposób przekształcania własnego wizerunku, pracy nad swoją biografią czy zarządzania emocjami. Ponadto wskazuje, że tatuaż to nie tylko indywidualizujący znak, ale również swoisty komentarz kulturowy, przy pomocy którego jednostka może sytuować się wobecswojego otoczenia, zaznaczając zarówno dystans wobec innych, jak i łączące ją z nimi więzi.

Nie bądźcie jak wasi przodkowie, których napominali dawniejsi prorocy" (Za 1,4) - za pomocą tych słów, wyjętych z prologu do Księgi Zachariasza, autor przypomina o swojej przynależności do wyjątkowej społeczności proroków ST. W świecie naznaczonym upadkiem starego porządku, który wyznaczał kres neobabilońskiego imperium Bóg Jahwe ustanowił prorokiem niezwykłą osobowość, której zadaniem było odpowiedzieć Izraelitom, gdzie jest ich miejsce i kto jest ich Panem w nowym świecie, jaki odradzał się po tragedii babilońskiego wygnania. Zachariasz był świadomy, że duszę narodu wybranego toczą różne choroby: formalizm religijny, niesprawiedliwość społeczna oraz wewnętrzne rozbicie na grupy, partie i frakcje. Świadomość tych zagrożeń była pierwszym powodem, dla którego Zachariasz podjął się trudnego zadania budzenia ufności pośród swego narodu. W ośmiu wizjach roztacza przed oczami słuchaczy Boży plan, które ma poprowadzić nowy lud Izraela od wyzwolenia z niewoli, przez odbudowę świątyni i stolicy, do gruntownego odrodzenia we wszystkich dziedzinach życia społecznego i religijnego. Chociaż nie wysuwa na pierwszy plan kwestii odbudowy przybytku, jest sprawą oczywistą, że właśnie fakt powrotu Jahwe do Jego świętego mieszkania stanowi conditio sine qua non urzeczywistnienia się Bożego projektu i odnalezienia prawdziwej tożsamości. Novum w jej ukazywaniu przez Zachariasza nowemu Izraelowi polegana tym, że jej przyjęcie nie jest zarezerwowane wyłącznie dla Żydów, ale zgodnie ze słowami Za 8, 20-23 powinna stawać się ona programem życia w perspektywie uniwersalnej.

Prezentowana książka jest próbą zrozumienia młodzieży gimnazjalnej poprzez odpowiedź na podstawowe pytanie ?kim są polscy gimnazjaliści?? Zainteresowanie tym zagadnieniem wyrosło ze zniecierpliwienia doniesieniami medialnymi, podsycanymi dyskusją polityczną, które straszą polskie społeczeństwo, nagłaśniając szkolne patologie i problemy nastolatków. Dokonując krótkiej analizy dyskursu medialnego, można wysunąć wniosek o ukrytych oczekiwaniach, jakie społeczeństwo (raczej dorosłych) formułuje wobec młodzieży. Gimnazjaliści powinni być dojrzali i odpowiedzialni, i najbardziej jak to możliwe podobni do dorosłych. Można powiedzieć, że samo dorastanie jest traktowane jako problem, a gimnazjum, poprzez instytucjonalne wyodrębnienie młodzieży w okresie adolescencji, szczególnie to wyostrzyło.Poruszając się w tematyce funkcjonowania polskich gimnazjalistek i gimnazjalistów ? ogólnie oraz konstrukcji ich tożsamości ? szczególnie, należy zdać sobie sprawę z uwarunkowań określających miejsce młodzieży w przestrzeni społecznej. W przypadku rekonstruowanej kategorii tożsamości najważniejsze są trzy podstawowe konteksty, układające się w strukturę zawężających się kręgów. Pierwszy, najszerszy krąg, to kontekst kultury ponowoczesnej, na który składają się procesy (post)modernizacyjne o zasięgu i oddziaływaniu ponadnarodowym. W kontekście kultury ponowoczesnej możemy mówić o globalnych nastolatkach, co pozwala na wyodrębnienie kolejnego kontekstu ? rozwojowego, wpisującego się w kontekst kulturowy. Zatem drugi krąg, środkowy, zawiera charakterystykę młodzieży w fazie rozwojowej, w jakiej się ona znajduje. Okres dorastania to jeden ze szczególnie ważnych etapów, w którym rozwój tożsamości zajmuje centralne miejsce. Ponadto jest to czas intensywnego rozwoju fizycznego, psychicznego i społecznego, co z jednej strony skutkuje pojawieniem się nowych potencjalności młodego człowieka, a z drugiej rodzi trudności i niespotykane dotąd problemy. Początek okresu dorastania został w Polsce niejako sformalizowany i ?zamknięty? w trzyletnim obowiązkowym gimnazjum. Jest to ostatni, najwęższy kontekst, aczkolwiek skupiający wpływy dwóch pozostałych. Szkoła nie działa bowiem w ?społecznej próżni?, ale jest terenem, który odtwarza aktualne procesy społeczno-ekonomiczne oraz polityczne.Główną kategorią analityczną w wyjaśnianiu zaobserwowanych w terenie zjawisk jest wizerunek tożsamości młodzieży gimnazjalnej, definiowany z trzech perspektyw: ?ja?, ?my? ,?oni? gimnazjaliści. Definicje tożsamości zostały ujęte w ramy różnorodnych obrazów, stworzonych na podstawie kategorii wydobytych podczas analizy zgromadzonych danych, tj.: zewnętrzne atrybuty (np. ubiór, ciało, język werbalny, zachowanie) oraz narracyjne komponenty tożsamości (np. ?Jestem osobą potrzebującą wolności, nawet, jeśli nie będę z niej korzystać?). Na podstawie kategorii centralnych zostały sformułowane dwa pytania szczegółowe: Jakie zewnętrzne atrybuty wchodzą w skład konstrukcji tożsamości młodzieży gimnazjalnej? oraz Jakie komponenty narracyjne wchodzą w skład konstrukcji tożsamości?

Wykaz skrótów / 13Podziękowania / 15Wprowadzenie. Etnograf w kołchozie, czyli uwagi o temacie, terenie i metodzie / 19Część I. W kołchozieRozdział 1. „Bez kołchoza życia nie ma”. Narracja o końcu i początku jako mit założycielski / 41„Jak żyć bez kołchozu?” W stronę zbiorowej tożsamości kołchoźników / 41Pamięć kolektywizacji, czyli gospodarze wobec końca świata.Casus zachodniobiałoruski / 52Pamięć kolektywizacji, czyli gospodarze wobec dwukrotnego końca świata. Casus wschodniobiałoruski / 77Rozdział 2. „Kołchoz musi być”. Długie trwanie wzoru feudalnego / 103„Trudno żyć, ale przywykłszy”. Kołchoz oswojony / 103„Szto zrobisz, tak treba musi”. Chłopski fatalizm i etos przetrwania / 122Między ludzkim a kołchoźnym. Kołchozowa symbioza / 131Kołchoźnik między panem, wójtem i plebanem. Kołchozowy feudalizm / 156Część II. Kołchoźnik i panRozdział 3. Chamy versus pany. Odrębność grupowa jako fundament tożsamości / 191Chłop i pan przed kołchozem i w kołchozie, czyli o współczesnej pańszczyźnie / 191Stereotyp chama w relacji do pana, czyli mit o pochodzeniu po raz pierwszy / 210Szlachetna szlachta i proste mużyki. Casus grodzieński / 222„Mużyk je mużykom”, czyli w stronę opozycji człowiek : nieczłowiek. Casus poleski / 237Stereotyp prostej mowy, czyli o konstruowaniu odrębności. Casus Grodzieński / 246Rozdział 4. Chamy i pany. Między strukturą a communitas / 273Cham i szlachcic jako kategorie statyczne i dynamiczne / 273Nie ma abla bez kaina, czyli mit o pochodzeniu po raz drugi / 284Chłopsko-pańska symbioza, alias mużyki-kołchoźniki i szlachta-kołchoźniki. Neutralizowanie odrębności / 308Rozdział 5. Proste robocze ludzie. Praca na ziemi jako wartość konstytutywna dla tożsamości / 327Praca na ziemi jako domena współdziałania człowieka i boga. Od wartości podstawowych do tożsamości zbiorowej / 327Zapracowany naród między męką a modlitwą, czyli mit o pochodzeniu po raz trzeci / 360Czarnarabocze ludzie, czyli o kołchoźniczym poczuciu krzywdy / 384Trudolubiwe ludzie, czyli o kołchoźniczym poczuciu godności / 396Chłop sam sobie panem, czyli wzór dobrego gospodarza przed kołchozem i w kołchozie / 418[...]...

Książka stanowi ciekawe studium teoretyczno-empiryczne, podejmujące niezwykle aktualne - nie tylko w Polsce - problemy. W sytuacji rozmywania się granic współczesnego świata, poczucie niepewności i niestałości, naturalne jest dążenie człowieka do rozumienia otaczającego go świata z perspektywy młodych ludzi, ich spojrzenie poprzez przeszłość na przyszłość oraz własne funkcjonowanie w przestrzeni relacji międzykulturowych. Jest to bardzo interesujący dokument ilustrujący życie młodych ludzi mających szanse na doświadczenie życiodajnego efektu pogranicza. Rozdziały są bogate merytorycznie, okraszone cytatami z prowadzonych narracji. zawartych jest w nich wiele informacji o dużej wartości dla oceny i projektowania procesu dydaktycznego w szkole etnicznej […]. Autorka uzyskała bardzo ciekawe wyniki, które mogą posłużyć organizatorom procesu kształcenia etnicznego w refleksji nad funkcjonowaniem placówek kształcenia mniejszości oraz tworzeniem planów ich rozwoju w kontekście dostosowywania ich do potrzeb społecznych wszystkich uczestników edukacji....