[Kino Świat]
Kategoria: LISTA KATEGORII > FILMY na DVD > Film polski
FILM POLSKI Tytuł oryginalny: Gry wojenne i człowiek który je
zatrzymał Wydanie: 1 DVD Reżyseria: Dariusz Jabłoński
Opis: Bohaterem filmu dokumentalnego Dariusza Jabłońskiego jest
pułkownik R...
Pełen opis produktu 'Gry wojenne (2008) - DVD' »
FILM POLSKITytuł oryginalny: Gry wojenne i człowiek który je
zatrzymał
Wydanie: 1 DVD
Reżyseria: Dariusz Jabłoński
Opis: Bohaterem filmu dokumentalnego Dariusza Jabłońskiego jest
pułkownik Ryszard Kukliński (pseudonim Jack Strong), w latach
siedemdziesiątych w sztabie generalnym Ludowego Wojska Polskiego.
Jak sam mówił, a strona amerykańska potwierdziła, w latach
1972-1981 przekazał na Zachód ponad 40 tys. stron najbardziej
tajnych dokumentów Układu Warszawskiego.
To historia zdolnego planisty i stratega, który nie tylko poznaje
strategiczne założenia Układu Warszawskiego lat siedemdziesiątych -
on je sam planuje. Cichy, skromny, miły, uczynny, prawie jak
cień.
Niektórzy twierdzą, że gdyby nie materiały Kuklińskiego przekazane
CIA, być może cała Europa lizałaby do dzisiaj swoje rany po
światowym kataklizmie nuklearnym. Amerykanie mówią o nim - bohater,
Rosjanie - zdrajca, Polacy są podzieleni.
"Gry wojenne" to film o nim, ale bez niego przed kamerą. Właściwie
tak, jak chciał sam Kukliński, który mówił - historia mnie osądzi,
a ja nie chcę zrobić nic, co mogłoby na to wpłynąć.
Film jest wynikiem blisko pięcioletniej pracy reżysera i ekipy
filmowej, dzięki której w filmie wypowiadają się najważniejsi
świadkowie działalności pułkownika Kuklińskiego z USA, Rosji i
Polski. Wielu z nich po raz pierwszy zasiadło przed kamerami.
W filmie prezentowane są również unikalne dokumenty dotyczące
sprawy pułkownika oraz okresu, w którym działał, odtajnione przez
twórców filmu.
Przed kamerami stanęli dowódcy Kuklińskiego: gen. Wojciech
Jaruzelski, minister obrony narodowej w czasach, kiedy Kukliński
przekazywał Amerykanom tajemnice Układu Warszawskiego, a następnie
premier i przywódca stanu wojennego; generałowie: Siwicki -
wieloletni szef Sztabu Generalnego, jego zastępca Jasiński oraz
Szklarski - bezpośredni dowódca Kuklińskiego. W filmie wypowiada
się także gen. Czesław Kiszczak, w gorącym roku 1981 minister spraw
wewnętrznych, który był nieledwie przyjacielem pułkownika z kursu w
moskiewskiej akademii Sztabu Generalnego.
Głos w dyskusji zabierają m.in.: Jan Nowak Jeziorański, były
dyrektor rozgłośni polskiej Radia Wolna Europa, prof. Zbigniew
Brzeziński, doradca prezydenta Cartera i prof. Richard Pipes,
doradca prezydenta Ronalda Reagana, którzy pułkownika Kuklińskiego
poznali najpierw z racji pełnionych funkcji z jego raportów
przesyłanych CIA, szczególnie w okresie Solidarności, a potem
poznali go po opuszczeniu kraju i przyjeździe do USA. O ujawnieniu
jego sprawy opowiada Jerzy Urban, który dokonał tego na zlecenie
gen. Jaruzelskiego. Jako ostatni wypowiada się prezydent Lech
Wałęsa.
Kolejna grupę wypowiadających się w filmie tworzą dowódcy Układu
Warszawskiego z tamtych lat. O Kuklińskim mówią m.in. marszałek
Wiktor Kulikow - naczelny dowódca wojsk Układu Warszawskiego czy
gen. Anatolij Gribkow, szef sztabu Zjednoczonych Sił Układu
Warszawskiego w latach 1976-1989.
W filmie prezentowana jest również inna grupa świadków i bohaterów
tej historii. Są to byli oficerowie CIA, z których wielu stanęło
przed kamerą po raz pierwszy w życiu, wbrew swojemu zawodowi i
przyzwyczajeniom. Są to ludzie, którzy współpracowali z
pułkownikiem Kuklińskim zarówno w terenie, spotykając się z nim,
odbierając przesyłki, jak i ci, którzy byli w kilkuosobowej
zaledwie grupie analizującej wszystkie przekazywane przez
pułkownika dokumenty. Ich praca polegała na wyciąganiu wniosków i
konkluzji, a potem przedstawianiu ich najwyższym osobom w państwie,
przede wszystkim prezydentowi USA.
Wypowiadają się także ci nieliczni ludzie, którzy znali pułkownika
od innej strony. Jego przyjaciel od dzieciństwa Roman Barszcz,
kolega ze szkoły kadetów, pułkownik Stanisław Radaj, którego los
wielokrotnie krzyżował z życiem Kuklińskiego, i z którym wypływali
w rejsy, w czasie których Kukliński spotykał się z agentami CIA.
Pojawiają się także znajomi z USA.
Jednym z bohaterów filmu jest jego milczący przyjaciel Józef
Szaniawski, który razem z ekipą filmową eskortuje prochy pułkownika
Kuklińskiego w ich powrocie do Polski.
Po raz pierwszy głos publicznie zabiera żona pułkownika Hanna,
cichy bohater dramatycznej historii życia Kuklińskiego, opowiadając
o niej z perspektywy najbliższych pułkownika.
Reżyser ze swoją ekipą zarejestrowali w sumie ponad sto godzin
rozmów ze świadkami. W filmie umieszczony został wybór z tych
rozmów, w układzie podyktowanym całym procesem badawczym i
dokumentacyjnym. Rozmowy te były rejestrowane w miejscu
zamieszkania bohaterów, a więc w Polsce, Rosji i USA. Do każdej z
tych rozmów prowadziła długa droga odszukiwania rozmówcy,
przekonywanie go do wystąpienia przed kamerą, i przygotowania do
rozmowy. Ekipa filmowa często musiała jechać tysiące kilometrów
specjalnie na tę jedną rozmowę.
Zgodnie z zamierzeniem używano trzech technik zdjęciowych. Ze
względu na wagę omawianych tematów i osób wywiady rejestrowano na
taśmie światłoczułej, z zachowaniem specjalnej kompozycji obrazu
oraz wyrafinowanego sposobu oświetlenia. Podobnie realizowano
warstwę kreacyjną filmu, w tym sekwencje żeglarskie, a także
dokumentalne rejestracje autentycznych miejsc, w których rozgrywały
się wydarzenia sprzed ponad trzydziestu lat.
Wydarzenia współcześnie toczące się przed kamerą rejestrowano w
telewizyjnej technice cyfrowej, zachowując ich często gorączkowy
charakter przez wykorzystanie kamery z ręki i funkcji reżysera
uczestniczącego w wydarzeniach przed kamera. Trzecia kamera, o
małych rozmiarach, którą posługiwał się reżyser dawała możliwość
spontanicznej rejestracji scen, często bez świadomości
obserwowanych osób, co miało duże znaczenie w kontekście tematyki
filmu. Obraz z tej kamery posłużył także do stworzenia warstwy
bardzo osobistej narracji reżysera.
Zdjęcia zrealizowano w kilku krajach: USA, Rosji, Polsce, Słowacji,
Czechach, Niemczech, Holandii, Belgii. Na potrzeby filmu
przeprowadzony został niezwykle szeroki research w polskich i
europejskich archiwach filmowych i telewizyjnych.
W wielu archiwach wykonano obszerną kwerendę w celu dotarcia do
nieznanych do tej pory dokumentów pisanych. Czasochłonny był proces
ich odtajniania, który trwał niejednokrotnie kilka lat.
Niejednokrotnie ekipa oczekiwała na moment, kiedy dostęp do
archiwów się poszerzał. Dzięki temu udało się dotrzeć do nieznanych
często albo tajnych do tej pory, a niezwykle istotnych dokumentów z
wielu źródeł, między innymi z archiwów służb specjalnych. W polskim
Instytucie Pamięci Narodowej, przy współpracy jego pracowników,
odnaleziono i odtajniono tysiące stron, które od tej pory są
dostępne dla badaczy i historyków.
19 listopada 2009 roku "Gry wojenne" jako pierwszy w historii
polski film dokumentalny otworzył największy i najbardziej
prestiżowy na świecie festiwal filmów dokumentalnych w Amsterdamie
IDFA 2009. Pokaz ten był równocześnie międzynarodową premierą
filmu.
(KINO ŚWIAT)
Dodatki: bezpośredni dostęp do scen
Format i język dźwięku: polski (Dolby Digital 5.1)
Napisy: angielskie, francuskie, niemieckie, polskie
Format obrazu: 16:9
Czas: 113 minut
Rok produkcji: 2008