Kangoo.plSzukamy produktów wśród ponad 10 mln ofert sklepów internetowych

Stanisław Maksimiec to autor znany czytelnikom zainteresowanym problematyką przebiegu kampanii 1939 roku na Lubelszczyźnie. Owocem jego dotychczasowych zainteresowań była zarówno Armia Lublin (2006), jak i jedna z jej jednostek Warszawska Brygada Pancerno-Motorowa (2019). Obecnie autor ten przekazuje do rąk czytelników swe najnowsze studium historyczno-wojskowe poświęcone improwizowanemu w ogniu walk wyższemu związkowi operacyjnemu, jakim był Front Północny dowodzony przez gen. dyw. Stefana Dęba-Biernackiego. Jest to pierwsza w polskiej historiografii próba całościowego przedstawienia okoliczności utworzenia i działań tego wyższego związku operacyjnego. Autor przedstawił zarówno genezę powstania Frontu Północnego w ramach reorganizacji wojennego systemu dowodzenia na początku drugiej dekady września 1939 r., wcześniejsze działania wojsk, które miały wejść w jego skład, a przede wszystkim działania prowadzone w dniach 12-29 września 1939 r., zakończone ostatecznym rozbiciem wojsk Frontu Północnego. Autor ukazał tragiczny w swej wymowie obraz zmagań improwizowanych w większości zgrupowań, które w większości wypadków nie były w stanie nawiązać równoważnej walki z dysponującym przewagą techniczną nieprzyjacielem. Druga bitwa tomaszowska w dniach 21-25 września 1939 r. była punktem kulminacyjnym działań prowadzonych przez wojska dowodzone przez gen. dyw. Stefana Dęba-Biernackiego. Docenić należy benedyktyński trud autora w konfrontowaniu zamiarów i rozkazów z faktycznym przebiegiem działań, odtwarzanych na podstawie setek nierzadko sprzecznych relacji, zderzanych z nielicznymi zachowanymi dokumentami niemieckimi. Zaskakuje ogromna i bogata, licząca ponad trzysta pozycji literatura przedmiotu wykorzystana przez autora. () Przejrzysty układ chronologiczno-problemowy przyjęty przez autora, który prezentację działań w kolejnych dniach rozpoczyna od decyzji podejmowanych w dowództwie Frontu Północnego, następnie przedstawia przebieg działań poszczególnych zgrupowań taktycznych wchodzących w jego skład, następnie działania sąsiadów, a na końcu działania nieprzyjaciela, czyni opracowanie przystępnym i ułatwia czytelnikowi orientację w położeniu wojsk i nadmiarze wydarzeń. Oceny autora są trafne i zwięzłe, jak przystało na oficera, a przy tym wyważone, wolne od poszukiwania taniej sensacji i modnych ostatnio rozważań alternatywnych. Z recenzji płk. dr. hab. Juliusza S. Tyma, prof. ASzWoj

Początki niniejszej pracy sięgają roku 1963, kiedy to jako Pomorzanin z urodzenia rozglądałem się za materiałami, mogącymi posłużyć do zwięzłego przedstawienia walk na Pomorzu, toczonych w początkach 1945 r. Początkowo moim zamiarem było napisanie na ten temat artykułu, który docelowo zamierzałem zamieścić w periodyku Baltische Studien (rocznik wydawany przez Towarzystwo Badań nad Historią, Starożytnością i Sztuką Pomorza [niem. Gesellschaft fr Pommersche Geschichte, Altertumskunde und Kunst przyp. tłum.]). Obficie napływające materiały, pochodzące zarówno z cywilnych, jak i wojskowych źródeł bardzo szybko jednak zweryfikowały ten zamiar; okazało się, że rozmiar pracy wykroczy daleko poza ograniczone możliwości publikacyjne rocznika. Toteż w końcu października 1964 r., w porozumieniu z redaktorem naczelnym Baltische Studien, panem prof. dr. Hansem-Jrgenem Eggersem z Hamburga zrezygnowałem z tej formy publikacji i dzięki gorliwemu wsparciu ze strony zmarłego niestety w 1967 r. przewodniczącego Komisji Historycznej dla Pomorza, pana dyrektora Archiwum Państwowego, dr. Franza Engela z Bckeburga powziąłem zamiar opublikowania tego w formie książki, mającej ukazać się w ramach serii Komisji Historycznej dla Pomorza Forschungen zur Pommerschen Geschichte. Do takiego rozwiązania skłaniał nie tylko sam rozmiar pracy, lecz i konieczność dodania szkiców sytuacyjnych oraz pewnych załączników.

Treścią niniejszego studium jest odtworzenie rozwoju nowej broni – czołgów – poprzez ukazanie czynników, które wpływały na tworzenie i funkcjonowanie ich formacji w latach 1918-1939. Przyjęte rozwiązania wobec nowego rodzaju broni wymagały stworzenia podbudowy teoretycznej ich funkcjonowania, co w pracy znajduje swoje potwierdzenie poprzez przedstawienie ówczesnych założeń doktrynalnych. Doświadczenia nabyte w toku użytkowania czołgów pozwoliły na wypracowanie struktur organizacyjnych, które tak w Polsce jak i w innych państwach wynikały także z właściwości techniczno-taktycznym czołgów. Te natomiast uzależnione były w znacznym stopniu od przyjętych koncepcji budowy przez państwo sił zbrojnych. Podkreślić należy, iż niemal wszystkie kraje do 1939 roku borykały się z rozwiązywaniem szeregu niewiadomych okresu pokojowego. Dotyczyły one nie tylko prawidłowego funkcjonowania sił zbrojnych, ale także środków finansowych na nie przeznaczanych czy przyjętych koncepcji ich rozwoju. Ostatecznym sprawdzianem przyjętych koncepcji mogło być tylko bojowe wykorzystanie formacji. Takich możliwości nie było wiele. W przypadku środków pancernych musiała nastąpić niemal pełna wojenna mobilizacja struktur państwa. Takiej sytuacji w latach 1918-1939 w Europie nie obserwujemy. Dlatego jednym z podstawowych zadań publikacji jest przedstawienie w oparciu o mało znane materiały źródłowe przemian formacji czołgów. Istotnym stało się również wykazanie w jakim zakresie zmiany dokonujące się w Polsce miały potwierdzenie w innych krajach....

W historiografii ustalił się podział dziejów Eu­ropy na dwie połowy: dzieje Wschodu i dzieje Za­chodu. Wzajemne przeciwieństwo tych dwóch części świata wyrażało się w ciągu wieków rozmaicie; w postaci etnicznej, wyznaniowej, kulturalnej, państwo­wej, i do dziś dnia zachowało się w postaci tzw. sprawy wschodniej. Ale czy podział ten i stanowisko w dziejach wyczerpują cały zakres pytań, związanych z rozwojem geograficzno-historycznym Europy? Nie­koniecznie, gdyż obok sprawy wschodniej jest jeszcze także sprawa północna.Co rozumieć pod tym terminem? Jak wynika już z samego określenia, jest to problemat geograficzno-polityczny, związany z rozwojem handlowo-ekonomicznym i mocarstwowym ludów północnych – przede wszystkim tych, które zamieszkują zlewi­sko Morza Bałtyckiego.Czy problemat taki istniał i czy istnieje? Na pierwsze pytanie łatwo daje odpowiedź fakt tak po­zytywny, jak wyraźnie, jasno i świadomie pojęta walka o dominium maris Baltici, która zaczyna się już prawie od połowy XIII w., t. j. od powstania pierwszej handlowej i politycznej potęgi na Bałtyku, jaką była Hanza – walki, która potem trwa nie­przerwanie aż do pierwszej połowy XVIII w. w for­mie współzawodnictwa pomiędzy mocarstwami północnymi, jak Szwecją a Danią, Moskwą a Szwecją, Polską a Szwecją i Moskwą.Czy problemat taki istnieje? Na to odpowiedź tkwi w tym, że rezultatem starcia dwóch głó­wnych potęg północnych w XVII w., Polski i Szwe­cji, była przewaga państw rosyjskiego i pruskiego, które wyrosły na gruzach tych potęg – przewaga, która trwa po dziś dzień. Mówimy pruskiego, nie nie­mieckiego, bo historia właściwych Niemiec należy do historii świata zachodniego i to właściwie jest cesar­stwem niemieckim, co skończyło się w 1806 r. (po bitwie pod Ulm, Austerlitz i po pokoju preszburskim 1805 r.). Nowe cesarstwo niemieckie jest właściwie hegemonią Prus – czy efemeryczną? – na to dziś nie da się jeszcze odpowiedzieć....

Przebieg bezkrólewia po śmierci Stefana Batorego stanowi na ogół, dostatecznie znaną kartę naszych dziejów. Szczegól­nie wpływ zagranicy na losy trzeciej elekcji pojagiellońskiej zainteresował różnolitością i barwnością epizodów spory zastęp historyków polskich i obcych. Kiedy jednak spróbujemy tylko opuścić pole elekcyjne, aby badać dalszy rozwój wypadków, swoją genezą opartych o wydarzenia elekcyjne, natrafimy na nieomal zupełne milczenie w tym względzie historiografii. Jedna, jedyna rozprawa Augusta Sokołowskiego (Przed roko­szem, Rozpr. wydz. hist. fil. A. lim. t. XV. 1882), dziś już przestarzała, nie dała, jakby się należało spodziewać, innym badaczom bodźca do badań w tym kierunku.Rzecz to tym bardziej zastanowienia godna, że w pierw­szych latach rządów Zygmunta III należy nam doszukiwać się genezy tak polityki zagranicznej i wewnętrznej pierwszego Wazy na tronie polskim, jak i wytłumaczenia konfliktu między naro­dem a królem i między Zygmuntem a kanclerzem Janem Za­moyskim.Właśnie zapełnienie tej luki w dotychczasowych docieka­niach, przedstawienie ogniwa łańcucha dziejowego od chwili niezgodnej elekcji aż po sejm pacyfikacyjny 1589 r. jest celem niniejszej rozprawy. Tak bowiem jak Byczyna na polu militarnym, jak traktat bytomsko-będziński w dziedzinie polityki zagranicznej, tak sejm 1589 r. był w dziedzinie polityki wewnętrznej właściwym zamknięciem okresu zawirowań elek­cyjnych....

Wydarzenia, które rozegrały się w latach 1490-1492 na terenach Węgier, Austrii, Czech oraz Polski, miały istotne znaczenie dla ukształtowania się przyszłości polity­cznej Europy Środkowej. W najbliższej perspektywie miały prowadzić do utworzenia tzw. ?Europy jagiellońskiej?, bloku państw o zbliżonej strukturze społecznej i gospodarczej, o dawnej tradycji związków politycznych i kulturowych, skupionych pod berłem braci Jagiellonów. W perspektywie dalszej ? w następstwie zawartych wówczas traktatów sukcesyjnych ? do powstania w 36 lat później innego, o wiele trwalszego, bo blisko 400-letniego, związku ludów naddunajskich pod panowaniem dynastii Habsburgów.Walka o Węgry po śmierci Macieja Korwina była więc jednym z najważniejszych etapów prawie stuletniej rywalizacji habsbursko-jagiellońskiej. W jej toku uwidoczniła się szczególnie mocno zależność dynastów od arystokracji feudalnej i szerzej rozumianych ?stanów?, które walkę o tron potrafiły wyzyskać do realizacji swoich wąskich grupowych interesów. Możnowładztwo też było właściwym zwycięzcą w konflikcie 1490-1492, ze wszystkimi konsekwencjami tego stanu rzeczy dla przyszłości krajów basenu środkowego Dunaju.Zmagania w latach 1490-1492 miały swój rezonans w krajach leżących poza ob­szarem bezpośredniego konfliktu. Stały się punktem wyjścia do powstania nowych konstelacji politycznych, które z czasem nabrały cech trwałości. Należały do nich w pierwszym rzędzie: antyjagielloński sojusz habsbursko-moskiewski z lat 1490-1491, odnawiany później w XVI wieku, oraz stałe już od tej pory zaangażowanie Habsburgów w obronę interesów Zakonu Niemieckiego w Prusach, usiłującego wyłamać się spod zwierzchnictwa Polski. Zapoczątkowany został długotrwały okres napięć w stosunkach między dynastią habsburską a państwem polsko-litewskim, wyciszonych dopiero częściowo w dobie zjazdu wiedeńskiego w 1515 roku.

Treścią niniejszego studium jest odtworzenie rozwoju nowej broni ? czołgów ? poprzez ukazanie czynników, które wpływały na tworzenie i funkcjonowanie ich formacji w latach 1918-1939. Przyjęte rozwiązania wobec nowego rodzaju broni wymagały stworzenia podbudowy teoretycznej ich funkcjonowania, co w pracy znajduje swoje potwierdzenie poprzez przedstawienie ówczesnych założeń doktrynalnych. Doświadczenia nabyte w toku użytkowania czołgów pozwoliły na wypracowanie struktur organizacyjnych, które tak w Polsce jak i w innych państwach wynikały także z właściwości techniczno-taktycznym czołgów. Te natomiast uzależnione były w znacznym stopniu od przyjętych koncepcji budowy przez państwo sił zbrojnych. Podkreślić należy, iż niemal wszystkie kraje do 1939 roku borykały się z rozwiązywaniem szeregu niewiadomych okresu pokojowego. Dotyczyły one nie tylko prawidłowego funkcjonowania sił zbrojnych, ale także środków finansowych na nie przeznaczanych czy przyjętych koncepcji ich rozwoju. Ostatecznym sprawdzianem przyjętych koncepcji mogło być tylko bojowe wykorzystanie formacji. Takich możliwości nie było wiele. W przypadku środków pancernych musiała nastąpić niemal pełna wojenna mobilizacja struktur państwa. Takiej sytuacji w latach 1918-1939 w Europie nie obserwujemy. Dlatego jednym z podstawowych zadań publikacji jest przedstawienie w oparciu o mało znane materiały źródłowe przemian formacji czołgów. Istotnym stało się również wykazanie w jakim zakresie zmiany dokonujące się w Polsce miały potwierdzenie w innych krajach.

Oto pierwszy z sześciu tomów opisujących kampanię na śródziemnomorskim i bliskowschodnim teatrze działań wojennych w latach 1939-1945. Tak więc średnio rzecz biorąc, każdy z nich przedstawi jeden z obfitujących w wydarzenia na morzu, lądzie i w powietrzu rok wojny. Opis zawiera wspólny dla wszystkich rodzajów sił zbrojnych obraz działań, co jest odpowiednie zwłaszcza dla tego rejonu operacji, na którym od samego początku były one ze sobą ściśle powiązane. ?Wojna w rejonie śródziemnomorskim i na Bliskim Wschodzie? obejmuje zmagania o kontrolę nad liniami komunikacyjnymi na morzach Śródziemnym i Czerwonym; zmienne koleje nieprzyjacielskich prób podboju Egiptu; kampanie w Grecji, na Krecie, w Iraku i Syrii; upadek wschodnioafrykańskiego imperium Włoch; klęskę niemieckich i włoskich sił w Afryce Północnej; opanowanie Sycylii; kampanię na terenie Włoch kontynentalnych; oraz operacje na Morzu Egejskim, Adriatyku i na Bałkanach. Walczono na wszelkich rodzajach terenu, od pustyni po góry, w warunkach pogodowych od ekstremalnych upałów, po przeszywające zimno, zmagano się z rozmaitymi przeciwnościami, od burz piaskowych po śnieżyce. Na różnych etapach działań w walkach brały udział siły ze wszystkich dominiów i niemal każdej kolonii Brytyjskiej Wspólnoty Narodów, a także wojska aż dziesięciu sprzymierzonych nacji.

Szanowny Czytelniku! Oddajemy Ci niniejszym do rąk jedno z ciekawszych źródeł średniowiecznych poświęconych arkanom stosowanych i nauczanych wówczas sztuk walki. Przypisywany niemieckiemu autorowi, Peterowi von Danzig, traktat szermierczy stanowi kompilację nauk wybitnych mistrzów fechtunku i walki wręcz: Johannesa Liechtenauera, Martina Hundsfelda, Andreasa Liegnitzera, Otta Żyda oraz samego Petera.Szeroka różnorodność opisywanych metod walki: pieszo, konno, w opancerzeniu i bez, z wykorzystaniem szerokiego wachlarza broni od sztyletu aż po kopię oraz wysoce rozwiniętymi technikami walki wręcz, pokazuje jak złożone i interesujące byłysposoby i okoliczności, w jakich dokonywały się różnego rodzaju zmagania pomiędzy kombatantami. Pokazane w nim techniki miały zastosowanie w pojedynkach sądowych, bitwach i potyczkach, ale mogły też służyć do samoobrony w wypadku napaduczy bójki.Jako źródło XV-wieczne, traktat przypisywany Peterowi von Danzig wciąż jeszcze ukazuje sztukę walki w jej bardziej pragmatycznej postaci, zanim nabrała ona bardziej rozrywkowego charakteru w postaci zmagań mieszczan w trakcie pokazów walk zwanych wówczas ?szkołami szermierczymi? (fechtschule). Można z czystym sumieniem założyć, że prezentowane w nim sposoby walki są reprezentatywne dla danego okresu, nie tylko w niemieckojęzycznym, ale też i w innych kręgach kulturowych, w tym też prawdopodobnie na obszarze Unii polsko-litewskiej.

Szanowny Czytelniku! Oddajemy Ci niniejszym do rąk jedno z ciekawszych źródeł średniowiecznych poświęconych arkanom stosowanych i nauczanych wówczas sztuk walki. Przypisywany niemieckiemu autorowi, Peterowi von Danzig, traktat szermierczy stanowi kompilację nauk wybitnych mistrzów fechtunku i walki wręcz: Johannesa Liechtenauera, Martina Hundsfelda, Andreasa Liegnitzera, Otta Żyda oraz samego Petera.Szeroka różnorodność opisywanych metod walki: pieszo, konno, w opancerzeniu i bez, z wykorzystaniem szerokiego wachlarza broni od sztyletu aż po kopię oraz wysoce rozwiniętymi technikami walki wręcz, pokazuje jak złożone i interesujące byłysposoby i okoliczności, w jakich dokonywały się różnego rodzaju zmagania pomiędzy kombatantami. Pokazane w nim techniki miały zastosowanie w pojedynkach sądowych, bitwach i potyczkach, ale mogły też służyć do samoobrony w wypadku napaduczy bójki.Jako źródło XV-wieczne, traktat przypisywany Peterowi von Danzig wciąż jeszcze ukazuje sztukę walki w jej bardziej pragmatycznej postaci, zanim nabrała ona bardziej rozrywkowego charakteru w postaci zmagań mieszczan w trakcie pokazów walk zwanych wówczas „szkołami szermierczymi” (fechtschule). Można z czystym sumieniem założyć, że prezentowane w nim sposoby walki są reprezentatywne dla danego okresu, nie tylko w niemieckojęzycznym, ale też i w innych kręgach kulturowych, w tym też prawdopodobnie na obszarze Unii polsko-litewskiej....

Jednym z najważniejszych zagadnień, z jakimi mają do czynienia badacze dziejów wojen i wojskowości, są narzędzia walki używane w konfliktach zbrojnych. Rola i charakter wykorzystywanego uzbrojenia były bardzozróżnicowane. Z jednej strony widzimy elementy typowe dla danej epoki, jak choćby tytułowe „miecze i szczyty” w wojskowości rycerskiej, czy „szable i bagnety”, będące wręcz synonimami kawalerii i piechoty w wojnach nowożytnych. Z drugiej zaś spotykamy rozwiązania nowatorskie, imponujące wynalazki, wykorzystywane do zaskoczenia przeciwnika i osiągnięcia nad nim przewagi.Publikowane w niniejszym tomie teksty skupiają się wokół problematyki broni, jaką posługiwali się uczestnicy wojen w różnych epokach historycznych. Autorów interesuje każda broń: indywidualna i zespołowa, ręczna i miotająca, szeroko rozpowszechniona i unikalna. Zwracają uwagę na cechy konstrukcyjne i użytkowe tego rodzaju przedmiotów, sposoby ich wykorzystania, poziom skuteczności i wpływ na rezultaty bitew, oblężeńczy całych kampanii wojennych. Badają związki pomiędzy typami broni wytwarzanymi i stosowanymi przez różne podmioty, a poziomem ich wytwórczości, myśli technicznej czy uwarunkowaniami kulturowymi, lub nawet religijnymi....

Wojnę Iwana IV z Rzeczpospolitą o Inflanty przerwał za czasów Zygmunta Augusta trzyletni rozejm, kończący się w czerwcu 1573 roku . Interesy obu państw były jednak tak sprzeczne, a ich stosunki tak napięte, że wojna mogła wybuchnąć ponownie w każdej chwili, jeszcze przed upływem rozejmu. Przerwano właściwie – a i to nie w pełni – jedynie otwarte walki, starcia zaś polityczne czy dyplomatyczne nie straciły na sile. Iwan, zamykając umowę o rozejmie, realizował równocześnie projekt królestwa inflanckiego, ogłaszając jego władcą księcia Magnusa (na warunkach podległości feudalnej) . Posłowie Zygmunta Augusta, zawierający umowę o zawieszeniu broni, donieśli o tym po powrocie swemu władcy, wywołując jego znaczne zaniepokojenie, gdyż owa kombinacja polityczna kierowała się przeciw interesom Rzeczpospolitej . Zygmunt August ze swej strony dokładał wszelkich starań, by już w zarodku zniszczyć moskiewską flotę bałtycką, zwaną wtedy żeglugą narewską – upatrywał w niej bowiem wielkiego zagrożenia nie tylko dla Rzeczpospolitej, ale całej zachodniej Europy....

Wojnę Iwana IV z Rzeczpospolitą o Inflanty przerwał za czasów Zygmunta Augusta trzyletni rozejm, kończący się w czerwcu 1573 roku . Interesy obu państw były jednak tak sprzeczne, a ich stosunki tak napięte, że wojna mogła wybuchnąć ponownie w każdej chwili, jeszcze przed upływem rozejmu. Przerwano właściwie ? a i to nie w pełni ? jedynie otwarte walki, starcia zaś polityczne czy dyplomatyczne nie straciły na sile. Iwan, zamykając umowę o rozejmie, realizował równocześnie projekt królestwa inflanckiego, ogłaszając jego władcą księcia Magnusa (na warunkach podległości feudalnej) . Posłowie Zygmunta Augusta, zawierający umowę o zawieszeniu broni, donieśli o tym po powrocie swemu władcy, wywołując jego znaczne zaniepokojenie, gdyż owa kombinacja polityczna kierowała się przeciw interesom Rzeczpospolitej . Zygmunt August ze swej strony dokładał wszelkich starań, by już w zarodku zniszczyć moskiewską flotę bałtycką, zwaną wtedy żeglugą narewską ? upatrywał w niej bowiem wielkiego zagrożenia nie tylko dla Rzeczpospolitej, ale całej zachodniej Europy.

Walki wojsk polskich z konną armią Budionnego, prowadzone od czerwca do listopada 1920 roku na obszarach Wołynia i Podola i nieprzewidziane sukcesy jazdy sowieckiej, wzbudziły powszechne zainteresowanie poza granicami obu walczących państw. Nie spodziewano się bowiem, by jazda mogła osiągnąć tak wielkie sukcesy w walce z piechotą uzbrojoną w nowoczesną broń, względnie nie rozumiano przyczyn, dlaczego wyższe dowództwa polskie nakazywały cofanie się szerokich frontów z powodu przedostania się na ich tyły kilku dywizji nieprzyjacielskiej jazdy. Zachodzi więc konieczność szczegółowego zebrania dotyczącego materiału i wyjaśnienia tych zdarzeń.

Tom jest przeznaczony dla tych wszystkich, którzy zapoznali się z częścią pierwszą, będącą swoistym wprowadzeniem do nauki staropolskiej sztuki szermierskiej polską szablą bojową zwaną - husarską i chcą dalej pogłębiać swoją wiedzę w tej tematyce. Wiem też, że wiele osób korzysta z moich książek samodzielnie ćwicząc polską sztukę walki, dlatego obecnie wydawany Traktat tak jest ułożony, by korzystanie z zawartej w nim wiedzy było również możliwe.Książka ta, to kolejny krok naprzód w poznawaniu historii i technik związanych z polską szablą bojową. W przeciwieństwie do części pierwszej, część historyczna jest znacznie krótsza, część techniczna znacznie dłuższa.

Przebieg bezkrólewia po śmierci Stefana Batorego stanowi na ogół, dostatecznie znaną kartę naszych dziejów. Szczegól­nie wpływ zagranicy na losy trzeciej elekcji pojagiellońskiej zainteresował różnolitością i barwnością epizodów spory zastęp historyków polskich i obcych. Kiedy jednak spróbujemy tylko opuścić pole elekcyjne, aby badać dalszy rozwój wypadków, swoją genezą opartych o wydarzenia elekcyjne, natrafimy na nieomal zupełne milczenie w tym względzie historiografii. Jedna, jedyna rozprawa Augusta Sokołowskiego (Przed roko­szem, Rozpr. wydz. hist. fil. A. lim. t. XV. 1882), dziś już przestarzała, nie dała, jakby się należało spodziewać, innym badaczom bodźca do badań w tym kierunku.Rzecz to tym bardziej zastanowienia godna, że w pierw­szych latach rządów Zygmunta III należy nam doszukiwać się genezy tak polityki zagranicznej i wewnętrznej pierwszego Wazy na tronie polskim, jak i wytłumaczenia konfliktu między naro­dem a królem i między Zygmuntem a kanclerzem Janem Za­moyskim.Właśnie zapełnienie tej luki w dotychczasowych docieka­niach, przedstawienie ogniwa łańcucha dziejowego od chwili niezgodnej elekcji aż po sejm pacyfikacyjny 1589 r. jest celem niniejszej rozprawy. Tak bowiem jak Byczyna na polu militarnym, jak traktat bytomsko-będziński w dziedzinie polityki zagranicznej, tak sejm 1589 r. był w dziedzinie polityki wewnętrznej właściwym zamknięciem okresu zawirowań elek­cyjnych.

W historiografii ustalił się podział dziejów Eu­ropy na dwie połowy: dzieje Wschodu i dzieje Za­chodu. Wzajemne przeciwieństwo tych dwóch części świata wyrażało się w ciągu wieków rozmaicie; w postaci etnicznej, wyznaniowej, kulturalnej, państwo­wej, i do dziś dnia zachowało się w postaci tzw. sprawy wschodniej. Ale czy podział ten i stanowisko w dziejach wyczerpują cały zakres pytań, związanych z rozwojem geograficzno-historycznym Europy? Nie­koniecznie, gdyż obok sprawy wschodniej jest jeszcze także sprawa północna.Co rozumieć pod tym terminem? Jak wynika już z samego określenia, jest to problemat geograficzno-polityczny, związany z rozwojem handlowo-ekonomicznym i mocarstwowym ludów północnych ? przede wszystkim tych, które zamieszkują zlewi­sko Morza Bałtyckiego.Czy problemat taki istniał i czy istnieje? Na pierwsze pytanie łatwo daje odpowiedź fakt tak po­zytywny, jak wyraźnie, jasno i świadomie pojęta walka o dominium maris Baltici, która zaczyna się już prawie od połowy XIII w., t. j. od powstania pierwszej handlowej i politycznej potęgi na Bałtyku, jaką była Hanza ? walki, która potem trwa nie­przerwanie aż do pierwszej połowy XVIII w. w for­mie współzawodnictwa pomiędzy mocarstwami północnymi, jak Szwecją a Danią, Moskwą a Szwecją, Polską a Szwecją i Moskwą.Czy problemat taki istnieje? Na to odpowiedź tkwi w tym, że rezultatem starcia dwóch głó­wnych potęg północnych w XVII w., Polski i Szwe­cji, była przewaga państw rosyjskiego i pruskiego, które wyrosły na gruzach tych potęg ? przewaga, która trwa po dziś dzień. Mówimy pruskiego, nie nie­mieckiego, bo historia właściwych Niemiec należy do historii świata zachodniego i to właściwie jest cesar­stwem niemieckim, co skończyło się w 1806 r. (po bitwie pod Ulm, Austerlitz i po pokoju preszburskim 1805 r.). Nowe cesarstwo niemieckie jest właściwie hegemonią Prus ? czy efemeryczną? ? na to dziś nie da się jeszcze odpowiedzieć.

Jednym z najważniejszych zagadnień, z jakimi mają do czynienia badacze dziejów wojen i wojskowości, są narzędzia walki używane w konfliktach zbrojnych. Rola i charakter wykorzystywanego uzbrojenia były bardzozróżnicowane. Z jednej strony widzimy elementy typowe dla danej epoki, jak choćby tytułowe ?miecze i szczyty? w wojskowości rycerskiej, czy ?szable i bagnety?, będące wręcz synonimami kawalerii i piechoty w wojnach nowożytnych. Z drugiej zaś spotykamy rozwiązania nowatorskie, imponujące wynalazki, wykorzystywane do zaskoczenia przeciwnika i osiągnięcia nad nim przewagi.Publikowane w niniejszym tomie teksty skupiają się wokół problematyki broni, jaką posługiwali się uczestnicy wojen w różnych epokach historycznych. Autorów interesuje każda broń: indywidualna i zespołowa, ręczna i miotająca, szeroko rozpowszechniona i unikalna. Zwracają uwagę na cechy konstrukcyjne i użytkowe tego rodzaju przedmiotów, sposoby ich wykorzystania, poziom skuteczności i wpływ na rezultaty bitew, oblężeńczy całych kampanii wojennych. Badają związki pomiędzy typami broni wytwarzanymi i stosowanymi przez różne podmioty, a poziomem ich wytwórczości, myśli technicznej czy uwarunkowaniami kulturowymi, lub nawet religijnymi.