[Universitas]
Kategoria: RozmaitościWysyłka: od ręki
Doznanie wstydu i doznanie upokorzenia łączą się z różnymi
sytuacjami. Wstyd ma wymiar publiczny, zależy od sankcji
zewnętrznych. Wstyd rodzi strach przed ujawnieniem własnej
niższości, przes...
Pełen opis produktu '(Nie)opowiedziane. Polskie doświadczenie wstydu i upokorzenia od czasu rozbiorów do dzisiaj' »
Doznanie wstydu i doznanie upokorzenia łączą się z
różnymi sytuacjami. Wstyd ma wymiar publiczny, zależy od sankcji
zewnętrznych. Wstyd rodzi strach przed ujawnieniem własnej
niższości, przesądzający o istocie słabości w obliczu Innego,
narusza porządek emocjonalny, prowadzi do konfliktu i prób
racjonalizacji okoliczności, które go wywołały.
Poczucie upokorzenia dotyczy ofiar i przegranych,
wiąże się z szeroko pojętą innością. Wywołuje cierpienie i wstyd
właśnie, co sprawia, że z trudem bywa werbalizowane czy włączane do
zasobów pamięci, gdyż nie współtworzy pozytywnego wizerunku
jednostki ani wspólnoty. W razie braku odpowiednich (także
symbolicznych) działań terapeutyczno-kompensacyjnych przenosi się
na następne pokolenia, rodząc resentyment, gniew, pragnienie
zemsty, rozmaite formy wyparcia lub „translacji”, która upodlającą,
poniżającą kondycję upokorzonego transformuje/przekłada
dowartościowująco na kondycję ofiary z jej martyrologią.
Historia Polski od ponad dwustu lat stwarzała
warunki, które sprawiały, że zarówno jednostki, jak i cała
wspólnota doświadczyły i upokorzeń, i wstydu w wielu wariantach. Co
zrobiono z tym doświadczeniem na przestrzeni wieków, jak je
wykorzystano lub też jak pozbawiano je głosu, w jaki sposób
poddawano się jego mocy sprawczej i co sprawia, że jeszcze dzisiaj
mówimy o „wstawaniu z kolan” – oto problemy poddawane refleksji w
tym tomie.
Jego autorów interesowała specyfika milczenia/mowy
na temat polskiego doświadczenia upokorzenia, wstydu w wieku XIX,
XX, XXI, podjęli więc próbę odpowiedzi na pytanie, jak sobie z tym
radzili żyjący pod trzema zaborami i na emigracji romantycy,
pozytywiści, młodopolanie, potem obywatele wielonarodowej II RP, a
w końcu jak sobie radzimy z tym my, mając do dyspozycji pamięć ich
przeżyć, a także pamięć II wojny, czasów Polski Ludowej i ostatniej
transformacji ustrojowej.
[ze Wstępu]
Bezpłatny fragment:
