[Via Medica]
Kategoria: Medycyna>Farmakologia i farmacjaWysyłka: do 3 dni
w standardach zasad prowadzenia leczenia
farmakologicznego niezależnie od sposobu organizacji
opieki zdrowotnej, trudno jest bowiem przyjąć, że
farmakologiczne leczenie...
Pełen opis produktu 'Standardy leczenia farmakologicznego niektórych zaburzeń psychicznych' »
Leczenie farmakologiczne jest jedną z najważniejszych metod
terapeutycznych zaburzeń psychicznych. W wielu zaburzeniach jest
terapią podstawową, a w przypadkuwielu innych ważną formą terapii
stosowaną wspólnie z innymi oddziaływaniami terapeutycznymi, na
przykład psychoterapią.Powszechnie akceptowane jest istnienie
pewnych schematów podstępowania w zakresie farmakoterapii i
schematy takie powinny być przestrzegane. Nie oznaczato, że zawsze
w konkretnych sytuacjach klinicznych obowiązuje jeden schemat
postępowania, ale zalecany schemat powinien być przede wszystkim
brany poduwagę. Schemat taki opracowany jest na podstawie
poprawnych metodologicznie badań klinicznych oraz doświadczenia
klinicznego ekspertów, z uwzględnieniemskuteczności i profilu
działania leku, jego farmakokinetyki i farmakodynamiki, tolerancji
i z uwzględnieniem typowego przebiegu leczonego zaburzenia wraz z
zasadamileczenia podtrzymującego oraz profilaktyki. Ma to służyć
klinicystom jako pomoc w przyjęciu strategii leczenia, która wymaga
określonych wcześniej zasad.Standardu nie należy traktować jako
obowiązującej metody terapii, ponieważ zawsze dobór postępowania
terapeutycznego zależy od konkretnej sytuacji klinicznejoraz
indywidualnych potrzeb chorego — nazywamy to leczeniem
spersonalizowanym.Natomiast standard to pomoc w podjęciu decyzji
dotyczącej opcji terapeutycznej w konkretnej sytuacji, w jakiej
znalazł się pacjent. Oczywiście, od tej zasady są wyjątki,to znaczy
dość ściśle określone zasady postępowania terapeutycznego w
konkretnych sytuacjach klinicznych. Takim wyjątkiem jest na
przykład zespół katatoniczny, któregorozpoznanie wymaga ściśle
określonego postępowania terapeutycznego. W takiej sytuacji
odejście od zalecanego schematu terapeutycznego jest wysoce
ryzykownedla chorego, niezalecane, a nawet uważane za
niewłaściwe.Obecnie opracowane standardy w stosunku do tych
opublikowanych w 2015 roku różnią się uwzględnieniem zmian
dotyczących dostępności nowych leków psychotropowych, a także
zmiany poglądów na zakres ich stosowania; ten ostatni element to
skutek prowadzonych badań klinicznych wskazujących na różne opcje
terapeutyczne dotyczące leków, które dotychczas miały ściśle
określone, ale zarazem ograniczone zastosowanie.Taka sytuacja rodzi
pytanie o relacje pomiędzy charakterystyką produktu leczniczego a
standardem jego zastosowania. Należy podkreślić, że każdy produkt
leczniczy ma określoną charakterystykę, która uwzględnia jego skład
chemiczny, zasady działania farmakologicznego i klinicznego oraz
zakres dawek terapeutycznych, jego zastosowanie i tolerancję. W
naszym porządku prawnym istotna jest też regulacjadotycząca
refundacji danego produktu leczniczego, ponieważ — co jako
klinicyści uznajemy za niezupełnie zasadne — objęcie refundacją
danego produktu lub jegopozycjowanie poza wykazem leków
refundowanych może decydować o możliwości jego zastosowania z
powodów pozamedycznych, na przykład gdy chorego nie staćna
wykupienie danego leku.Problem zastosowania danego leku poza
wskazaniami określonymi w charakterystyce produktu leczniczego jest
istotny w przypadku tak zwanej potencjalizacji leczenialekiem
wskazanym do stosowania w określonym zaburzeniu psychicznym, które
to postępowanie okazuje się mało skuteczne albo wręcz nieskuteczne.
Dołączenie innego leku — poza wskazaniami do jego stosowania, bywa
powszechnie uznawane za skuteczne, a więc strategia taka jest
uwzględniona w standardzie postępowania.Należy jednak pamiętać, że
najczęściej jest to kolejny wybór strategii leczenia i powinien
nastąpić po wykorzystaniu podstawowych zasad leczenia
farmakologicznego.Nigdy natomiast nie należy traktować jako
niezgodnego ze standardem leczenia łączenia farmakoterapii z innymi
oddziaływaniami terapeutycznymi, na przykładpsychoterapią czy
psychoedukacją.Kolejną kwestią dotyczącą stosowania się do
standardów leczenia farmakologicznego zaburzeń psychicznych jest
problem odpowiedzialności fachowego personelumedycznego za wybór i
prowadzenie terapii danego zaburzenia u konkretnego chorego. Należy
podkreślić, że stosowanie się do standardu leczenia jest
wskazane,ale nie w sposób bezrefleksyjny, a więc nie jako
usprawiedliwienie dla zwolnienia z obowiązku właściwego doboru
terapii. To zespół terapeutyczny, a przede wszystkimlekarz,
decyduje to tym, jak ma przebiegać postępowanie terapeutyczne,
najczęściej w zgodzie ze standardem leczenia, ale nie bezwzględnie
z jego stosowaniem.Niezbędne przy tym jest wyjaśnienie zasad
takiego wyboru terapii w dokumentacji medycznej, czasami bowiem się
zdarza, że nie jest to właściwie opisane.Inna sytuacja to
postępowanie niezgodne ze standardem leczenia, polegające na
zawierzeniu własnemu doświadczeniu i przekonaniu o własnej wiedzy.
Postępowanietakie nie jest zalecane i może narazić lekarza na
zarzut niewłaściwego prowadzenia terapii. W takim przypadku
bezwzględnie obowiązujący jest wymóg uzasadnienia takprowadzonej
terapii w dokumentacji medycznej chorego.Dla osób z zaburzeniami
psychicznymi oraz fachowego personelu medycznego istotne jest, czy
i do jakiego stopnia organizacja sytemu opieki zdrowotnej
modyfikuje stosowanie standardów leczenia. Chodzi tu przede
wszystkim o dostępność różnych metod terapii, a także o wybór
właściwej farmakoterapii. Należy zaznaczyć,że organizacja opieki
zdrowotnej w chwili tworzenia obecnie publikowanych standardów nie
jest optymalna, a dostęp do fachowej pomocy dla osób z
zaburzeniamipsychicznymi jest niedostateczny. Nie zwalnia to jednak
ze stosowania opisanych w standardach zasad prowadzenia leczenia
farmakologicznego niezależnie od sposobu organizacji opieki
zdrowotnej, trudno jest bowiem przyjąć, że farmakologiczne leczenie
zaburzeń psychicznych w warunkach ambulatoryjnych różni się
znacząco od postępowania w trakcie hospitalizacji. Przede wszystkim
dotyczy to możliwościzastosowania (dostępności) leków, chociaż bywa
i tak, że stosowanie pewnych produktów leczniczych następuje
głównie w warunkach szpitalnych, a nie jest stosowanew opiece
ambulatoryjnej (np. stosowanie octanu zuklopentiksolu)....