[Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego]
Kategoria: Wydawnictwa naukowe i popularno-naukoweWysyłka: od ręki
sztuki, która, podobnie, niezbyt dobrze radzi sobie ze
współczesnością, przez co często wybiera jako źródła inspiracji
przeszłość i przyszłość. Poeta romantyczny marzył
o rozpostarciu...
Pełen opis produktu 'Przeszłość przyszłości' »
Jeżeli założymy, że czas teraźniejszy nie istnieje, a nasze życie
jest funkcją pamięci o przeszłości i myśli o tym, co ma nadejść,
łatwo jest ten typ refleksji przenieść na rozważania dotyczące
sztuki, która, podobnie, niezbyt dobrze radzi sobie ze
współczesnością, przez co często wybiera jako źródła inspiracji
przeszłość i przyszłość. Poeta romantyczny marzył o rozpostarciu
swojej sztuki pomiędzy żywiołami czasu, który minął, i tego, który
miał nadejść, ponieważ teraźniejszość wydawała mu się nazbyt nędzna
i niegodna maksymalistycznie pojmowanej istoty procesu twórczego.
Ja nie mam oczywiście tak rozległych ambicji i jeśli już miałbym na
kogoś się powoływać, to na Izabelę z Flemingów Czartoryską, której
dewizie umieszczonej nad wejściem do słynnej Świątyni Sybilli -
PRZESZŁOŚĆ PRZYSZŁOŚCI - zawdzięczam tytuł niniejszego tomu.
Zebrane w nim studia powstawały na przestrzeni wielu lat i jeżeli
dzisiaj zdecydowałem się je opublikować, to u źródeł mojej
decyzji, oprócz chęci umieszczenia w jednym woluminie rzeczy
rozproszonych i trudno dostępnych, leży przeświadczenie, że
wszystkie te teksty łączy podskórnie badawczy i pośrednio
artystyczny gest rozpięcia opisywanych dzieł plastycznych, zdarzeń,
refleksji krytycznych, utworów literackich pomiędzy przeszłością a
przyszłością, zauważalny zarówno na płaszczyźnie odniesień natury
historycznej - wartościowe jest to, co wydarzyło się dawniej i
poprzez to przedstawia wartość dla tego, co musi nadejść (tak w
większości studiów dotyczących wieku XIX), jak i w sferze relacji
ściśle artystycznych, bliższych autonomicznie pojmowanej sztuce niż
historii. Łatwo zauważyć, że przeszłość w szczególnej sytuacji
traumatycz-nie pojmowanego ?końca wieku" może ?zamierać", ponieważ
teraźniejszość postrzegana jest w sposób tak pesymistyczny, że
przyszłość staje się nieistotna lub wręcz niemożliwa, o czym mogą
świadczyć przede wszystkim studia poświęcone epoce modernizmu.
Możliwa jest też sytuacja skrajnie ?rewolucyjna", kiedy radykalnie
zrywa się z tym, co minęło, w imię nowych haseł oraz idei nie tylko
ściśle artystycznych, ale też społecznych i politycznych (tak w
tekście poświęconym Dziennikowi Pawła Fiłonowa). Mam nadzieję, że
zwrócenie uwagi na to szczególne pojmowanie czasu
chronologicznego, który zamienia się w czas historyczny, aby stać
się uświęconym przez sztukę czasem nowych mitologii i utopii,
będące osią znaczeniową wszystkich moich wypowiedzi, zainteresuje
Czytelnika i będzie odebrane jako wystarczające uzasadnienie druku,
w tej formie i w tym zakresie, całości."