[NBP - srebrne monety]
Kategoria: Kategorie > Monety srebrne - 10 zł
Seria: Polscy podróżnicy i badacze Stan zachowania monety:
I (menniczy) Nominał: 10 zł Srebro: Ag 925 Stempel: lustrzany
Średnica: 32,00 mm Waga: 14,14 g Wielkość emisji: 99.000 szt. Cena
emi...
Pełen opis produktu '10 zł, Polscy podróżnicy i badacze - Bronisław Piłsudski (1866-1918), 2008' »
Seria: Polscy podróżnicy i badacze
Stan zachowania monety: I (menniczy)
Nominał: 10 zł
Srebro: Ag 925
Stempel: lustrzany
Średnica: 32,00 mm
Waga: 14,14 g
Wielkość emisji: 99.000 szt.
Cena emisyjna NBP: 52 zł
Data emisji monet: 1.10.2008 r.
Serię monet "Polscy Podróżnicy i Badacze" Narodowy Bank Polski
emituje od 1997 roku. Wramach serii ukazują się 10-złotowe monety
srebrne i monety 2-złotowe ze stopuNordic Gold.
Celem emisji ósmej monety z serii jest przypomnienie działalności
sławnego polskiegoetnografa, zesłańca i etnografa, brata marszałka
Józefa Piłsudskiego.
Na srebrnej monecie kolekcjonerskiej projektu Roussanki
Nowakowskiej uwieczniony został Bronisław Piłsudski - polski
podróżnik i wybitny badacz zajmujący się ludami i kulturami
Dalekiego Wschodu, a dokładnie kulturą rdzennych mieszkańców
Sachalinu - Ajnów, Niwchów i Oroków.
Jego dorobek naukowy z tego zakresu znajduje uznanie we
współczesnej międzynarodowej antropologii kulturowej i
etnologii.
Rewers monety przedstawia stylizowany wizerunek popiersia
Bronisława Piłsudskiego. Po jego lewej stronie widoczny jest
fragment ornamentu z ubioru ajnoskiego.
Głównym motywem awersu są wizerunki mężczyzny i kobiety w strojach
ajnoskich; kobieta trzyma na rękach dziecko.
Polish Travellers and Explorers:
Bronisław Piłsudski (1866-1918)
Obverse: on the left-hand side, an image of the Eagle
established as the StateEmblem of the Republic of Poland. In the
middle, images of a man and a womanholding a child in her arms, in
Ainu costume, against the background of stylisedimages of
mountains. On the right-hand side and vertically, a stylised
fragment ofan ornament from Ainu costume. Below the figures and in
the centre, an inscription:10 zł; on the right-hand side, notation
of the year of issue: 2008; on the left-handside, a stylised
fragment of an ornament from Ainu costume. At the top and onthe
right-hand side, a semi-circular inscription: RZECZPOSPOLITA
POLSKA. TheMint’s mark under the Eagle’s left leg: M/W.
Reverse: a stylised image of Bronisław Piłsudski’s bust. On the
left-handside, a stylised fragment of an ornament from Ainu
costume. On the right-handside and vertically, an inscription:
BRONISŁAW/PIŁSUDSKI, and a horizontalinscription: 1866-/-1918.
Underneath, a stylised image of a pine tree.
Coin designer: Roussanka Nowakowska
"Umysł pierwotnego człowieka, bezradnego wobec potęgi przyrody i
jej przejawów tak mało mu znanych i zrozumiałych, jest prawie
zawsze przygnieciony zeznaniem swej słabości trwożliwej,
przesiąkniętej silnie fatalizmem".
Bronisław Piłsudski
Bronisław Piotr Piłsudski herbu Piłsudski (ur. 2 listopada 1866 r.
w Zułowie, zm. 17 maja 1918 r. w Paryżu) - polski zesłaniec,
etnograf, zajmujący się ludami i kulturami Dalekiego Wschodu,
głównie ludem Ajnów, który obserwował na Sachalinie a później na
wyspie Hokkaido. Do dziś Piłsudski uważany jest na świecie za
jednego z najważniejszych badaczy tamtych terenów. Był bratem
Józefa, Adama i Jana.Od 1874 mieszkał w Wilnie, gdzie 3 lata
później wstąpił do gimnazjum. Razem z bratem Józefem organizowali
kółko samokształceniowe Spójnia.
Po śmierci matki (1884) w 1886 wyjechał do Sankt Petersburga, gdzie
zdał egzamin na bakałarza i wstąpił na Wydział Prawa miejscowego
uniwersytetu.W 1887 został wciągnięty w przygotowania Woli Ludu do
zamachu na cara Aleksandra III. Wśród zamachowców znajdował się
między innymi Aleksander Uljanow, starszy brat Włodzimierza znanego
potem jako Lenin. Po wsypie, za udział w spisku został skazany na
15 lat zesłania i ciężkich prac na wyspę Sachalin. Na Sachalinie w
1891 poznał Lwa Jakowlewicza Sternberga, znanego już etnografa,
który także znajdował się na zesłaniu.
W 1896 ukazała się jego praca o obserwacjach klimatycznych. Został
wówczas wysłany z misją meteorologiczną na południową część wyspy,
gdzie zetknął się z Ajnami.Po 10 latach zesłania reszta wyroku
została zamieniona na nakaz osiedlenia się bez prawa opuszczania
rosyjskiego Dalekiego Wschodu. 3 lata później otrzymał propozycję
cesarskiej akademii nauk, aby udać się na badania kultury Ajnów,
Gilaków (Niwchów), Oroków i Mangunów na Sachalinie. W tym samym
roku osiedlił się - już jako wolny człowiek - w wiosce Ai, gdzie
zakochał się w pięknej Chuhsamma, krewnej wodza Kimur Bafunke,
która urodziła mu syna o imieniu Sukezo.
W 1903 wraz z innym zesłańcem, pisarzem Wacławem Sieroszewskim udał
się na badania kultury Ajnów na wyspie Hokkaido (wówczas zwanej
Yesso). Jednym z efektów jego pracy są unikalne nagrania dźwiękowe
zarejestrowane na 100 wałkach woskowych. Obecnie można je oglądać w
Centrum Kultury i Techniki "Mangha" w Krakowie. Na początku lat 80.
XX w. wałki te zostały wypożyczone z Polski przez Japończyków, a
firma SONY skonstruowała specjalny laserowy odpowiednik urządzenia
do ich odczytu (fonografu Edisona), dzięki któremu udało się po
wielu latach znów usłyszeć zapisane na nich dźwięki.Jego dorobkiem
jest stworzenie słowników, w których przetłumaczył ponad 10 tys.
słów z języka ainu, 6 tys. z języka gilackiego oraz 2 tys. z języka
orockiego i języka Mangunów, bogate opisy ich kultury i obyczajów,
w tym także kultury muzycznej, spisał wiele podań i legend tych
kultur, oraz wykonał ok. 300 fotografii, na których utrwalał
głównie typy mieszkających tam ludzi.
Utrwalił fonograficznie pieśni i mowę Ajnów. Do Polski przybył
przez Japonię i Stany Zjednoczone w 1905 i zamieszkał w Krakowie.
Później przeprowadził się do Zakopanego i prowadził badania
etnograficzne Podhala. Po wybuchu I wojny światowej wyjechał do
Szwajcarii włączając się w nurt działalności niepodległościowej.
Pod koniec 1917 r. wyjechał do Paryża, gdzie w roku 1918 utonął w
Sekwanie. Podejrzewa się, że była to śmierć samobójcza.
źródło: NBP / Mennica Polska S.A. / Wikipedia