[marek derewiecki]
Kategoria: Historia. Archeologia>Historia średniowieczaWysyłka: od ręki
Janet L. Abu-Lughod (ur. 1928) należy do grupy amerykańskich
uczonych, którzy w swej pracy naukowej, podjęli się badania
zagadnień teorii tzw. systemów-światów. Autorka w swej analizie,
dowodzi, że już...
Pełen opis produktu 'Europa na peryferiach' »
Janet L. Abu-Lughod (ur. 1928) należy do grupy amerykańskich
uczonych, którzy w swej pracy naukowej, podjęli się badania
zagadnień teorii tzw. systemów-światów. Autorka w swej analizie,
dowodzi, że już w trzynastym wieku, a ściślej mówiąc na przestrzeni
stulecia (1250-1350), na obszarze Eurazji, funkcjonował, formujący
się od jedenastego wieku, przednowożytny „światowy system” wymiany
handlowej, który obejmował swym zasięgiem trzy wysoko rozwinięte
kręgi cywilizacyjne: chrześcijańską Europę Zachodnią, islamski
Bliski Wschód oraz Daleki Wschód (wraz z subkontynentem indyjskim).
Opierając się na skrupulatnej analizie poziomu rozwoju
cywilizacyjnego wspomnianych trzech kręgów cywilizacyjnych, J. L.
Abu-Lughod, odrzucając europocentryczne poglądy zachodniej
historiografii, dochodzi do wniosku, że Europa, w opisywanym przez
nią przednowożytnym eurazjatyckim systemie gospodarczym, bynajmniej
nie odgrywała wiodącej roli cywilizacyjnej, stanowiąc w nim obszar
o raczej peryferyjnym znaczeniu. Co więcej, w jej opinii,
cywilizacja europejska, uzyskaną w XVI w. hegemonię, zawdzięczała
nie tyle przypisywanym jej inherentnym czynnikom wzrostu (takim jak
nadzwyczajna skala akumulacji kapitału, wyjątkowy charakter form
organizacyjnych gospodarki wczesnokapitalistycznej, zaawansowanie w
rozwoju technologicznym itd.), ile zjawisku, które określiła ona
mianem „upadku Wschodu” ( fall of the East). Pod pojęciem tym kryje
się cały splot czynników (takich jak epidemia czarnej śmierci,
rozpad imperium mongolskiego, wycofanie się po 1435 r. floty
chińskiej z Oceanu Indyjskiego), które stanowiąc czynniki
dezintegrujące średniowieczny system-świat, wpłynęły na
ukształtowanie się w dobie wielkich odkryć geograficznych sytuacji
ułatwiającej lub wręcz umożliwiającej Europejczykom narzucenie swej
supremacji, funkcjonującym nadal w tej epoce podsystemom
gospodarczym Wschodu, które wcześniej tworzyły średniowieczny,
euroazjatycki system wymiany handlowej. (Od redakcji)...
