[WSZiC Wrocław]
Kategoria: Sport>Wychowanie fizyczne>Motoryka, biomechanikaWysyłka: do 3 dni
powszechnie paradygmat antropomotoryczny, inaczej
kinezjologiczny, i przyczyn mobilności ruchowej poszukuje się w
dyspozycjach osobniczych człowieka do tej ruchliwości.
Identyfikując więc różne...
Pełen opis produktu 'Socjomotoryka jako przejaw synergii społecznej paradygmat i egzemplifikacja' »
Ze wstępu....We współczesnej przestrzeni społecznej wzajemne
uzależnienie ludzi jest coraz wyraźniejsze, w konsekwencji tego
obok dyspozycji osobniczych także międzyosobnicze interakcje
motoryczne w coraz szerszym wymiarze warunkują utylitarną sprawność
życiową człowieka. Z tej racji wśród wielu dyspozycji osobniczych
wyznaczających tę sprawność coraz ważniejszą rolę odgrywa
interaktywna mobilność motoryczna człowieka, która w praktyce
przejawia się w umiejętności wykorzystania w codziennym życiu
społecznej synergii. Przejawy tej synergii wynikają ze
zróżnicowanych wymiarów interakcji motorycznych tj. grupowego,
zespołowego, wspólnotowego lub zrzeszeniowego a dynamikę tych
przejawów warunkują różnorodne regulatory społeczne takie, jak:
rytuał, współpraca, gra czy walka. Wzajemne oddziaływanie
motoryczne ludzi powoduje uwidocznianie szerokiej gamy rodzajów
wspólnego działania, współdziałania i emergencji działań złożonych,
których utylitarne znaczenie przejawia się w wartości uzyskiwanych
efektów synergicznych, czyli pozytywnie ocenianych wyników.
Racjonalne poznawanie tych efektów wymaga z kolei sformułowania
interdyscyplinarnego i jednocześnie pragmatycznego paradygmatu,
którego główną przesłankę stanowić będzie synergia interakcji
motorycznych, coraz częściej identyfikowana, w różnorodnej postaci
i z różną siłą, w przestrzeni społecznej.W rozpoznawaniu dynamiki
motoryki człowieka wykorzystuje się powszechnie paradygmat
antropomotoryczny, inaczej kinezjologiczny, i przyczyn mobilności
ruchowej poszukuje się w dyspozycjach osobniczych człowieka do tej
ruchliwości. Identyfikując więc różne aspekty ruchliwości
motorycznej człowieka uwzględnia się głównie personalny jej wymiar,
używając takich desygnatów, jak: psychomotoryka, sensomotoryka czy
motoryka kognitywna. Mobilność motoryczną ludzi możemy jednak
postrzegać także jako wspólną, wzajemnie zależną aktywność ruchową
ludzi i jej przyczyn poszukiwać w interakcjach zachodzących między
podmiotami aktywnymi motorycznie.Od kilku lat jednak w postrzeganiu
różnych przejawów mobilności motorycznej ludzi uwzględnia się
interaktywny (społeczny) kontekst tej mobilności, uwzględniając
takie desygnaty, jak: komunikacja motoryczna, Wpływanie ludzi na
siebie ruchem, bierze się także pod uwagę racjonalne i antycypowane
relacje, a także więzi kulturowo-afektywne występujące pomiędzy
podmiotami aktywnymi motorycznie. W tym przypadku paradygmat
identyfikowania wzajemnie zależnej ruchliwości ludzi stanowi
socjomotoryka, której aksjologia, semantyka i metoda doświadczania
zostały przedstawione w niniejszej monografii. Formułując
paradygmat, uwzględniono bogactwo różnorodnych wymiarów interakcji
motorycznych, w tym grupowych, zespołowych, wspólnotowych i
zrzeszeniowych, identyfikowanych pomiędzy osobami aktywnymi
ruchowo. Przyjęto także, że emergentno-atroficzny charakter tych
interakcji wyznaczają regulatory społeczne, w tym konkurencyjne
takie, jak: walka, gamifikacja i gra, oraz kooperacyjne - w tym:
współpraca i rytuał, nadające motorycznej przestrzeni społecznej
dynamiczny wymiar. Takie interdyscyplinarne podejście do interakcji
motorycznych oddaje istotę i oryginalność formułowanego paradygmatu
oraz uzasadnia użycie pojęcie socjomotoryka.Analiza treści
piśmiennictwa wskazuje, że społeczny (interaktywny) wymiar motoryki
odnoszony jest do różnych jej aspektów. Interakcje motoryczne w
zespołowych grach sportowych stanowi kryterium identyfikowania, np.
gry w piłkę nożną (Mendo, Anguera 2001), gry w koszykówkę (Trninić
i wsp. 2010) czy gry w hokeja na rolkach (Mendo, Anguera 2002). W
badaniach uwzględnia się tak że interakcje motorycznejako kryterium
klasyfikowania rodzajów sportu (Parlebas2001,Alzamora i wsp. 2007).
Dostępnesą także prace dotyczące neurologicznych uwarunkowań
socjomotoryki (Sommerville, Decety 2006) i te dotyczące badania
środowiska społecznego jako czynników dynamizujących wspólną
aktywność motoryczną (Flemmen 2005, Sherborne 2014). To tylko
wybrane przykłady prac, w których pojawia się termin socjomotoryka
lub terminy zbliżone do niego. Autorzy publikacji, dostrzegający
społeczny wymiar motorycznej aktywności człowieka, pochodzą między
innymi z USA, Norwegii, Francji, Hiszpanii, Chile, Serbii czy
Portugalii, tak więc używanie tego pojęcia ma już wymiar
globalny.Aktywność motoryczną człowieka w społecznym wymiarze
warunkowana jest niewątpliwie zewnętrznymi czynnikami społecznymi,
szczególnie kulturowo-ekonomicznymi, wśród których Wolański (1983)
wyróżnił modyfikatory kulturowo-ekonomicznymi, w tym: poziom
wykształcenia rodziny, wysokość zarobków w rodzinie, wielkość i
charakter środowiska społecznego, tradycje i zwyczaje wspólnoty.
Osiński (2003) natomiast, dokonując podziału czynników wpływających
na tempo rozwoju motorycznego, którego efektem jest poziom
sprawności motorycznej, wyróżnił rodzinne i zewnętrzne względem
rodziny czynniki kulturowo-ekonomiczne, w tym:1) wewnątrzrodzinne
(wysokość zarobków i sposób podziału dóbr materialnych w rodzinie,
poziom wykształcenia oraz kultury rodziców) oraz2) zewnętrzne
(ogólny poziom kultury społeczeństwa, wielkość i charakter
środowiska społecznego, system wartości, tj. tradycje i zwyczaje
społeczne, nakazy i zakazy religijne, nawyki oraz zwyczaje
dotyczące stosowania używek).Cytowani autorzy uznają wprawdzie
uwarunkowania kulturowo-ekonomiczne za ważne regulatory zachowań
motorycznych człowieka, przy czym nie dokonują szczegółowej analizy
uwarunkowań aksjologiczno-kulturowych jako regulatorów motorycznych
interakcji społecznych.Postrzeganie wspólnoty osób aktywnych
motorycznie jako wypadkowej motorycznych interakcji personalnych
znalazło odzwierciedlenie w publikacjach Panfila. Możliwość
synergicznego postrzegania motorycznych interakcji z uwzględnieniem
pozytywnego (synergicznego) ich wymiaru została opisane w kilku
jego pracach (Panfil009, 2011). Interakcje pomiędzy osobami
aktywnymi motorycznie zostały opisane także w kontekście
efektywności motorycznego współdziałania ludzi (Panfil 2010,
2010a), z uwzględnieniem społecznych regulatorów tego
współdziałania takich, jak: gra, walka, współpraca i rytuał (Panfil
2009 a). W kilku publikacjach przedstawiono także kryteria oceny
efektywności współdziałania motorycznego (Panfil 2006, 2010, 2012).
W analizowanych pracach nie znaleziono jednak opisu paradygmatu
socjomotoryki, w tym aksjologii, języka jej opisu i metod
poznawania, w szczególności zaś ontyki interakcji motorycznych,
regulatorów tych interakcji i ich struktury. Treści przytoczonych
publikacji wskazuje wprawdzie, że pojęcie socjomotoryka używane
jest coraz częściej, lecz raczej intuicyjnie bez jego definiowania
i głębszego uzasadnienia jego używania.W publikacji przyjęto, że
aktywność motoryczną człowieka warunkują wzajemnie determinujące
się kompetencje człowieka i sytuacja społeczna, w które człowiek
działa. Kompetencje osoby aktywnej motorycznie wyznaczane są
poziomem jego dyspozycji osobniczych (umysłowych, ruchowych i
osobowościowych), a sytuacja społeczna, w której człowiek działa,
wyznaczana jest uznawanymi normami kultury i przyjętym scenariuszem
wspólnego działania. Czyli kultura, scenariusz i organizacja
interakcji motorycznych, w których człowiek funkcjonuje wptywają na
kształt jego kompetencji motorycznych, gdyż człowiek świadomie lub
nieświadomie antycypuje lub reaguje na postępowanie innych i
modyfikuje swoje działania, a to z kolei wpływa na dynamikę norm
kulturowych i scenariusze organizacji interakcji, w których działa
osoba aktywna motorycznie. Interakcje motoryczne człowieka są więc
wypadkową jego kompetencji przejawianych w aktywności motorycznej i
norm kulturowych grupowych - zespołowych, wspólnotowych lub
zrzeszeniowych, w których człowiek działa. Interakcje motoryczne w
przestrzeni społecznej przyjmują strukturęo różnej dynamice.
Struktury wyznaczają zachowania osób aktywnych motorycznie, lecz
zarazem tworzą pola wyborów i ścieżki kreowania nowych zdarzeń
kulturowych. Panfil (2008), opisując czynniki warunkujące możliwość
działania człowieka, obok kompetencji wyróżnia się sytuacyjną
możliwość działania wyznaczaną przez zmienne sytuacyjne trudne do
przewidzenia i stałe sytuacyjne łatwiejsze do przewidzenia. Tak
więc sytuacyjną możność działania określają kulturowo-organizacyjne
warunki względnie stałe, tj. uptywający czas, miejsce działania,
normy, struktura zadania, zachowania partnerów, reguły działania i
zmienne sytuacyjne trudne do przewidzenia takie, jak: zachowania
konkurencji, wynik działania, zachowania widowni i decyzje
społecznych arbitrów....Spis treściSpis treściWstęp Rozdział
1.Socjomotoryka - zarys ontyki Rozdział 2.Kolektywizm i
indywidualizm motoryczny Rozdział 3.Wymiary interakcji motorycznych
w przestrzeni społecznej 3.1.Motoryka grupowa 3.2.Motoryka
zespołowa 3.3.Wspólnota aktywna motorycznie 3.4.Zrzeszenie aktywne
motorycznie Rozdział 4.Regulatory interakcji w motorycznej
przestrzeni społecznej 4.1.Konkurencyjne regulatory interakcji
motorycznych 4.1.1.Walka społeczna 4.1.2.Gra społeczna
4.1.3.Regulatory hybrydowe 4.2.Konkurencyjno-kooperacyjne
regulatory interakcji motorycznych 4.2.1.Gra zespołowa 4.2.2.Co
rywalizacja ( gamifikacja ) 4.2.3.Gra z piłką 4.3.Kooperacyjne
regulatory interakcji motorycznych 4.3.1.Współpraca społeczna
4.3.2.Rytuał społeczny 4.3.3.Dynamika regulacji interakcji w
motorycznej przestrzeni sportowej Rozdział 5.Widowisko sportowe
jako przykład wielowymiarowego monotypu socjomotorycznego
5.1.Systemowy porządek jako źródło interakcji motorycznych
5.2.Ukryty porządek, czyli chaos jako źródło interakcji
motorycznych 5.3.Gry społeczne jako regulator interakcji w trakcie
widowiska sportowegoRozdział 6.Zespołowa gra z piłką jako przykład
monotypu socjomotorycznegoSummary Piśmiennictwo ...