[officyna]
Kategoria: Historia. Archeologia>Historia narodów, ludności. Mniejszości narodowe>Historia ŻydówWysyłka: od ręki
zamieszczonych w tomie tekstów można by długo mówić - tak
inspirujące wątki są w nich poruszane i interpretowane.
[...] "Pamięć Shoah" można traktować jako pozycję
obowiązkową - dla...
Pełen opis produktu 'Pamięć Shoah Kulturowe reprezentacje i praktyki upamiętnienia' »
Antologia Pamięć Shoah – zbierająca osiemdziesiąt cztery teksty
polskich oraz zagranicznych badaczy – jest próbą zmierzenia się z
nasilającą się obecnością problematyki Zagłady w polu
historiografii, socjologii, teologii, psychiatrii i sztuki oraz w
szeroko pojętym dyskursie publicznym: w mediach i krytycznych
praktykach artystycznych śmiało wkraczających w przestrzenie
miejskie, w komiksie i kinie popularnym. Zamieszczone w tomie
teksty mają zróżnicowany charakter – do udziału w przedsięwzięciu
zostały zaproszone osoby tak odmiennych specjalności i profesji,
jak filozofowie, psychiatrzy, kulturoznawcy, teoretycy mediów,
architekci, literaturoznawcy, filmolodzy, politolodzy, pisarze oraz
artyści. Artykułują oni odmienne punkty widzenia, które mogą
wydawać się wzajemnie nieprzekładalne. Ogólne ujęcia teoretyczne
spotykają się tu ze studium przypadku, teksty w poetyce osobistej
impresji z „chłodną” analizą dyskursu; rekonstrukcja doświadczenia
ofiar – realizowana środkami historiografii, psychiatrii oraz
fikcji literackiej – z problemem instrumentalizacji pamięci w
wymiarze społecznym, politycznym oraz medialnym. Większości autorów
tomu bliska jest zarazem refleksja nad Zagładą jako „zdarzeniem
przekształcającym” (według określenia Alana Milchmana i Alana
Rosenberga), które obejmuje nie tylko aktywną żałobę po ofiarach
oraz analizę motywacji sprawców – czego najbardziej spektakularnym
przejawem jest przełożona u nas niedawno książka Jonathana Littella
– ale i postawy świadków, najczęściej ludzi obojętnych na los
żydowskich sąsiadów i współobywateli – „gapiów”, jak określił ich
Paul Ricoeur – nierzadko przejmujących rolę katów, donosicieli lub
szmalcowników. Prezentowane w tomie teksty zgrupowane są w działach
opatrzonych osobnymi, tematycznymi wstępami, ułatwiającymi
czytelnikowi poruszanie się w tej zróżnicowanej,
interdyscyplinarnej materii. Różnorodność o której czytamy we
wstępie, faktycznie prezentuje się imponująco. Redaktorom udało się
zaprosić do projektu kilkudziesięciu badaczy reprezentujących
bardzo różne dziedziny i mogących pochwalić się licznymi
osiągnięciami. Dzięki temu otrzymujemy książkę przemyślaną, bardzo
dobrze zredagowaną, kompetentną i oryginalną. Właściwie o każdym z
zamieszczonych w tomie tekstów można by długo mówić - tak
inspirujące wątki są w nich poruszane i interpretowane. [...]
"Pamięć Shoah" można traktować jako pozycję obowiązkową - dla
wszystkich tych, którzy wątpią w pamięć, którzy ją celebrują i dla
tych, którzy chętnie ją instrumentalizują. Teksty, na które
natkniemy się w tomie, prezentują wiele "prawd niechcianych"
(określenie zapożyczam z tekstu Sławomira Buryły), a uważne ich
przeczytanie jedynie pomaga i wzbogaca.Bernadetta Darska, "Portret"
W książce tej płynnie, by tak rzec, przechodzimy do prezentacji
form upamiętniania obozów zagłady, literatury z Zagładą związanej,
dyskursów historycznych, filozoficznych, teologicznych i
artystycznych, do doświadczeń pamięci i niepamięci. Zwraca przy tym
uwagę plejada znakomitych nazwisk, których koncepcje są tu
dyskutowane lub prezentowane: Jaspers, Adorno, Kosseleck, Bauman,
Heller, Huyssen, LaCapra – bogaty doprawdy wybór, kompetentnych,
analitycznie i pisarsko sprawnych autorów (…). W tych wielokrotnych
przekrojach oraz przecięciach różnorodnych ujęć, doświadczeń i piór
jest to publikacja wzorowa.Andrzej MencwelPamięć Shoah nie jest
zbiorem przyczynków, nie stanowi też kolekcji przypadkowych czy
dowolnych rozważań na tematy związane z Zagładą. Jest książką,
która podejmuje omawianą problematykę w sposób zasadniczy,
wielostronny, a wielu wypadkach zdecydowanie nowatorski oraz
usystematyzowany.Można powiedzieć, że w rozprawach składających się
na tę księgę toczy się nieustanny dialog między tym, co stanowiło
to straszne wydarzenie historyczne a tym, jak ono funkcjonuje jako
przedmiot społecznej pamięcioraz przedmiot upamiętnienia.Michał
Głowiński...