[Wydawnictwo Naukowe PWN]
Kategoria: Książki > Technika. Informatyka. Przemysł. Rzemiosło. Rolnictwo
o Hermanie Melville’u), architekturą i urbanistyką. Jego największa
praca – Mit maszyny (tom 1 z 1967 roku,
tom 2 z 1970) – to oryginalna wizja historii kultury i
cywilizacji,...
Pełen opis produktu 'Mit maszyny Technika a rozwój człowieka Tom 1' »
"Mit maszyny – który Lewis Mumford analizuje i demaskuje w swojej
niesamowitej książce – to nasze proste wyobrażenie o technice jako
kombinacji narzędzi i postępującej mechanizacji. I może nie warto
byłoby się nim zajmować, gdyby nie to, że mit ten, jak większość
głębokich ludzkich przekonań, ostatecznie się urzeczywistnia – i to
już w obrębie zbiorowości starożytnych. Co więcej, pierwszymi
prawdziwie zmechanizowanymi maszynami były raczej same te
zbiorowości aniżeli używane przez nie narzędzia. Tymczasem, jak
zauważa Mumford, w rozwoju techniki i kultury decydujące są nie
tyle narzędzia i posługiwanie się nimi, ile rozwój ludzkiego ducha.
Mózg jest tu ważniejszy niż ręka, a historia techniki jest historią
cywilizacji, człowieka i społeczeństw. W swój pomysłowy i twórczy
wywód autor wplata ogromny materiał empiryczny – sam w sobie
fascynujący – i pokazuje, jak ta prehistoria ukształtowała
współczesnego człowieka.
Lewis Mumford (1895–1990) – niezwykle barwna postać amerykańskiej
kultury, wszechstronny intelektualista w prawdziwie renesansowym
stylu: historyk, filozof, badacz techniki, socjolog i krytyk
literacki. Wydany w 1931 roku w „Scribner’s Magazine” tekst The
Drama of the Machines przyniósł Mumfordowi zaproszenie na Columbia
University, gdzie poprowadził kurs o maszynach i epoce maszyn,
prawdopodobnie pierwszy na świecie cykl wykładów na ten temat.
Zajęcia były podstawą jego Techniki i cywilizacji (1934),
pionierskiej pracy z historii i kultury techniki, która wywarła
duży wpływ na późniejszych badaczy (wyd. pol. PWN 1966).
Jednocześnie zajmował się krytyką sztuki i literatury (m.in.
napisał cenioną książkę o Hermanie Melville’u), architekturą i
urbanistyką. Jego największa praca – Mit maszyny (tom 1 z 1967
roku, tom 2 z 1970) – to oryginalna wizja historii kultury i
cywilizacji, w której Mumford wprowadził m.in. pojęcie megamaszyny,
czyli maszyny, której komponentami są ludzie.
„Chociaż pierwsza megamaszyna pojawiła się w okresie, kiedy zaczęto
używać miedzi do wytwarzania narzędzi i broni, była wynalazkiem
niezależnym, ponieważ mechanizacja ludzi – na gruncie pradawnego
reżimu obrzędu rytualnego – była zjawiskiem nieporównanie
wcześniejszym od mechanizacji zwykłych narzędzi roboczych. Ale
skoro tylko ten nowy mechanizm został pomyślany, szybko się
rozprzestrzeniał – nie tylko na zasadzie naśladownictwa w celu
obrony własnej, lecz również za sprawą królów działających w
sposób, w jaki mogą działać wyłącznie bogowie lub ich pomazańcy.
Wszędzie, gdzie udało się ją zbudować, megamaszyna dawała
zwielokrotniony zasób energii do wykorzystania i wykonywała prace w
takiej skali, jaka przedtem była nie do pomyślenia. Owa zdolność do
skupiania ogromnych sił mechanicznych stworzyła nową dynamikę
przemian, których rozmach przezwyciężał nieśpieszną rutynę i wątłe
bariery kultywowanej w małej skali kultury wiejskiej”."