[INSTYTUT LUDWIGA VON MISESA]
Kategoria: Nauka / Ekonomia, biznes
KsiÄ
Ĺźka Marksizm. Krytyka zbiera w jednym tomie
interpretacjÄ i krytykÄ myĹli marksistowskiej z perspektywy
ekonomii, filozofii i historii idei. ZasadniczÄ
czÄĹÄ ksiÄ
Ĺźki
stanowiÄ
...
Pełen opis produktu 'Marksizm. Krytyka' »
KsiÄ
Ĺźka Marksizm. Krytyka zbiera w jednym tomie interpretacjÄ i
krytykÄ myĹli marksistowskiej z perspektywy ekonomii, filozofii i
historii idei. ZasadniczÄ
czÄĹÄ ksiÄ
Ĺźki stanowiÄ
trzy eseje
nieĹźyjÄ
cych juĹź ekonomistĂłw reprezentujÄ
cych trzy pokolenia
austriackiej szkoĹy ekonomii.W tekĹcie Karol Marks i koniec jego
systemu z 1896 roku Eugen von Bhm-Bawerk analizuje sprzecznoĹci w
Marksowskim systemie ekonomicznym. Leszek KoĹakowski tak
komentowaĹ w GĹĂłwnych nurtach marksizmu ten jeden z
najwaĹźniejszych esejĂłw w historii ekonomii:"Wedle Bhm-Bawerka
Marks nie podaĹ ani empirycznych, ani psychologicznych dowodĂłw na
rzecz tezy, iĹź wartoĹÄ jest ukonstytuowana przez pracÄ. [] Po
pierwsze, [Marks] bierze pod uwagÄ tylko produkty pracy, podczas
gdy produkty natury (m.in. ziemia) sÄ
takĹźe wymieniane. [] Po
wtĂłre, Marks abstrahuje zupeĹnie od wartoĹci uĹźytkowej, czego
czyniÄ nie wolno, skoro, jak sam podkreĹla, wartoĹÄ uĹźytkowa
jest warunkiem wymiennej. Po trzecie, Marks bezzasadnie zakĹada,
Ĺźe gdy siÄ pominie wartoĹÄ uĹźytkowÄ
, w towarze nie zostaje
nic innego prĂłcz skrystalizowanej pracy; w rzeczywistoĹci jednak
zostaje niejedno, [] dlaczego tylko jedna z tych wĹasnoĹci
miaĹaby byÄ podstawÄ
wartoĹci? Ponadto, wedle Bhm-Bawerka,
kategoria wartoĹci w sensie Marksa jest bezuĹźyteczna przez to,
Ĺźe nie daje siÄ iloĹciowo wymierzyÄ niezaleĹźnie od ceny, a z
kolei jednym z powodĂłw jej niemierzalnoĹci jest ten oto fakt, Ĺźe
niepodobna, jakby Marks chciaĹ, sprowadziÄ pracy zĹoĹźonej do
wielokrotnoĹci pracy prostej; prace sÄ
jakoĹciowo zróşnicowane
i nie dajÄ
siÄ przedstawiÄ w jednostkach czasu pracy.
Powiedzenia, Ĺźe wartoĹÄ [w sensie Marksa] rzÄ
dzi stosunkami
wymiany, niepodobna wiÄc empirycznie ugruntowaÄ i nie wyjaĹnia
ono niczego w rzeczywistych procesach ekonomicznych."Tekst
Bhm-Bawerka to nie tylko wnikliwa analiza ekonomiczna, ale takĹźe
arcydzieĹo sztuki polemicznej. Bhm-Bawerk prĂłbuje interpretowaÄ
Marksa i jego kolejne tezy w wyjÄ
tkowo Ĺźyczliwy sposĂłb i
pokazuje krok po kroku, Ĺźe nawet przy najkorzystniejszych dla
Marksa zaĹoĹźeniach, caĹy gmach Marksowskiej ekonomii i tak musi
siÄ zawaliÄ. Jego argumenty nie tylko trafiajÄ
w sedno
intelektualnie, ale takĹźe zachwycajÄ
dowcipem, barwnoĹciÄ
metafor i porĂłwnaĹ.Drugi tekst w ksiÄ
Ĺźce to dzieĹo ucznia
Bhm-Bawerka Ludwiga von Misesa. W serii dziewiÄciu wykĹadĂłw z
1952 r. zatytuĹowanych Marksizm zdemaskowany. Od iluzji do klÄski
Mises wskazuje, Ĺźe pomimo zdyskredytowania na polu ekonomicznym
marksizm ciÄ
gle wraca i wpĹywa na ksztaĹtowanie polityki i
Ĺźycie spoĹeczeĹstw. Dlatego teĹź Mises prĂłbuje przeanalizowaÄ
i skrytykowaÄ marksizm na poziomie podstawowych zaĹoĹźeĹ
metafizycznych i historiozoficznych. Po przeglÄ
dzie bĹÄdĂłw
Marksowskiej teorii Mises jako odtrutkÄ prezentuje kilka
wykĹadĂłw, ktĂłre w niezwykle syntetyczny sposĂłb tĹumaczÄ
,
skÄ
d naprawdÄ bierze siÄ rozwĂłj gospodarczy i jaka jest w nim
rola przedsiÄbiorcĂłw i kapitalistĂłw.KsiÄ
ĹźkÄ zamyka esej
ucznia Misesa amerykaĹskiego ekonomisty, historyka i filozofa
Murraya Rothbarda. W tekĹcie Karol Marks komunista jako religijny
eschatolog z 1990 r. Rothbard analizuje idee Marksa w kontekĹcie
radykalnej myĹli komunistycznej, ktĂłrej elementy moĹźna znaleĹşÄ
choÄby w myĹli Ĺredniowiecznego mistyka Joachima z Fiore,
wĹrĂłd ugrupowaĹ taboryckich podczas wojen husyckich w Czechach
czy w Niemczech podczas reformacji, gdzie w latach 30. XVI wieku
urzÄ
dzono miasto Mnster podĹug komunistycznych wzorcĂłw. Co te
historyczne epizody majÄ
wspĂłlnego z Marksem?