[NBP - srebrne monety]
Kategoria: Kategorie > Monety srebrne - 10 zł
. Bitwa pod Grunwaldem 1410
Polsko-litewskie siły dowodzone przez króla Władysława Jagiełłę
liczyły około 45 tysięcy zbrojnych, głównie jazdy. Krzyżacy pod
wodzą wielkiego mistrza Ulryka...
Pełen opis produktu '10 zł, Wielkie bitwy - Grunwald - 1410 rok, 2010' »
Kolekcja:Srebrne monety o tematyce historycznej
Seria: Wielkie bitwy
Stanzachowania monety: I (menniczy)
Nominał: 10zł
Srebro: Ag925
Stempel:lustrzany
Techniki dodatkowe:wybłyszczany fragment reliefu
Kształt:elipsa
Średnica:40,00 mm x 26,00 mm
Waga: 14,14 g
Wielkość emisji:60 000szt.
Cenaemisyjna NBP: 90zł
Data emisji monet w NBP:2.07.2010 r.
Projektant: Robert Kotowicz
W zestawie: srebrna moneta w kapsule ochronnej, folder emisyjny
NBP
Nowość Narodowego Banku Polskiego:
dwie pierwsze moneta z serii "Wielkie bitwy"
po raz pierwszy w polskiej numizmatyce - monety zwybłyszczoną
częścią reliefu
po raz pierwszy w polskiej numizmatyce - monety w
kształcieelipsy.
Srebrnedziesięciozłotówki upamiętniające jedne z największych
whistorii Polski bitew -bitwę pod Grunwaldem oraz bitwę pod
Kłuszynem -zainaugurują nową serię monet kolekcjonerskich
Narodowego BankuPolskiego zatytułowaną „Wielkiebitwy”.
W 2010 rokuprzypadają okrągłe rocznice dwóch słynnychbitew:
600-lecie bitwypod Grunwaldem i 400-lecie bitwy pod Kłuszynem.
NBP postanowił uczcić te historyczne wydarzenia emisją
monetkolekcjonerskich: w lipcu ukażą się dwie
srebrnedziesięciozłotówki oraz 2 zł wykonane ze stopu Nordic
Gold.
Obie srebrne monety będąniewątpliwą gratką dlakolekcjonerów.
Po raz pierwszy bowiem monety kolekcjonerskieNBP zostały
zaprojektowanew kształcie elipsy, nigdy dotąd nie stosowanym w
polskichmonetach okolicznościowych.
Na awersie monety „Grunwald”,upamiętniającej jedną z
największych bitew średniowiecznej Europy z 15lipca 1410 r.,
znajduje się wizerunekkróla WładysławaJagiełły na tle chorągwi z
herbami Polski i Litwy.
Natomiast rewers przedstawia walczących rycerzy na koniach,w a
tle chorągwie z herbami Polski i Litwy i ustawione skośnierycerskie
kopie.
Moneta„Kłuszyn” upamiętnia zwycięstwo wojskpolskich pod dowództwem
hetmana StanisławaŻółkiewskiego nad armią rosyjską, dowodzoną przez
kniaziaDymitra Szujskiego 4 lipca 1610 r.
Awers monetyprzedstawia wizerunek popiersia hetmanaStanisława
Żółkiewskiego na tle wojsk polskich(z lewej strony monety)i wojsk
moskiewskich (z prawej strony).
Rewers monetyprzedstawia zaś szarżującychhusarzy.
Srebrne monety wykonano stemplemlustrzanym, a widoczne na
nichwizerunkijeźdźców zostały dodatkowo wybłyszczone.
Temat „Wielkie bitwy - Grunwald, Kłuszyn” uzupełniaobiegowa
dwuzłotówka wykonana ze stopu Nordic Gold. Jejrewers przedstawia
walczących rycerzy i leżącą chorągiew wojskkrzyżackich, całość
uzupełnia napis „Grunwald1410”.
Bitwa pod Grunwaldem (1410)
na obrazie Jana Matejki(1878)
Jedną z największych bitew wśredniowiecznej Europie była bitwa pod
Grunwaldem stoczona 15 lipca1410 r. Bitwa pod Kłuszynem stanowiła
natomiast apogeum trwającego9 lat konfliktu
polsko-moskiewskiego.
Bitwapod Grunwaldem 1410Polsko-litewskiesiły dowodzone przezkróla
Władysława Jagiełłę liczyły około 45 tysięcyzbrojnych, głównie
jazdy. Krzyżacypod wodzą wielkiegomistrzaUlryka von Jungingena
wystawili około 16 tysięcy jazdy i 5tysięcypiechoty.
Moment rozpoczęcia bitwy został wybrany przez króla,który
opóźniając rozpoczęcie boju, doprowadził dozmęczeniaKrzyżaków
rozstawionych od rana w szykach bojowych.
Około południabitwa rozpoczęła się dwukrotnym wystrzałem z
krzyżackich armat.W tym momencie do boju ruszyły oddziały
litewsko-ruskie,które powybiciu artylerzystów starły się z
ciężkozbrojną jazdązakonną.
Po godzinnej walce Litwini rzucili się do ucieczki -prawdopodobnie
był to celowy manewr, który miał za zadaniewciągnąć w pułapkę lewe
skrzydło armii krzyżackiej. Wskazujena to późniejszy powrót na pole
bitwy wojsklitewskich, którewybiły rozsypanych w bezładnym pościgu
nieprzyjaciół.Głównesiły wojsk koronnych weszłydo bitwy z pewnym
opóźnieniem. Zgodnie z ówczesnątaktykąposzczególne oddziały i
chorągwie były uformowane w głębokiekolumny poprzedzane klinem
złożonym z najlepszych rycerzy.
Takiszyk zapewniał dużą manewrowość i umożliwiał wycofanie
sięchorągwi po nieudanej szarży, a także dawał
możliwośćzaopatrzenia się w nowe kopie w miejsce skruszonych.Po
sześciogodzinnym bojuPolacy,wsparci przez powracające oddziały
litewskie księcia Witolda,otoczyli wojska zakonne.
W walce poległ Ulryk von Jungingen i wieludostojników zakonnych, a
szeregi krzyżackie rzuciły się dopanicznej ucieczki. Szturmem
zdobyto otoczony wozami obózkrzyżacki.Pobitwie wyruszono pod
Malbork,wówczas będący twierdzą nie do zdobycia. Pokrótkim
ibezskutecznym oblężeniu wojska Jagiełły powróciły do
Polski.Rezultatembitwy pod Grunwaldem byłpokój zawartyw Toruniu w
1411 r. Choć warunki pokoju byłyniewspółmierne do skali zwycięstwa,
to jednaksatysfakcjonował onPolskę i Litwę, gdyż dawał im
terytoria, o które toczyła sięwojna.
Bitwapod Kłuszynem 1610Bitwapod Kłuszynem stanowiła
apogeumtrwającego 9 lat konfliktu polsko-moskiewskiego. Polska,
realizującdynastyczne plany króla Zygmunta III Wazy, zaangażowała
sięwotwarty konflikt ze wschodnim sąsiadem.
Wsparcie udzielone carowiprzez króla Szwecji Karola IX skłoniło
królaZygmunta III dorozpoczęcia we wrześniu 1609 r. działań
wojennych w państwiemoskiewskim.
Pierwszym celem miało być zdobycie Smoleńska. W maju1610 r. car
rozpoczął przygotowania do odsieczy miasta - zgromadziłponad 30
tysięcy żołnierzydowodzonych przez jego brata DymitraSzujskiego i
około 8tysięcy cudzoziemskich sojuszników pod wodząJakuba de la
Gardie,którzy po przejściu pod Kłuszyn stanęli wwarownym
obozie.
W ich kierunku wyruszyło siedmiotysięcznepolskiewojsko pod
dowództwem hetmana StanisławaŻółkiewskiego. Wwiększości była to
jazda- husaria i lżej zbrojni kozacy. Pocałonocnym marszu, 4 lipca
przybyli pod Kłuszyn.Oświcie husaria zaatakowała leweskrzydło wojsk
moskiewskich. Ataki następowały jeden po drugim,oddziały po starciu
wycofywały się, by umożliwić szarżękolejnym chorągwiom. Mijały
godziny krwawego boju, a ciągłe atakijazdy nie przynosiły
rozstrzygnięcia.
Wtedy zaatakowano praweskrzydło moskiewskie złożone z wojsk
cudzoziemskich, którestawiły twardy opór.Faloweataki, w które
hetmanŻółkiewski zaangażował wszystkie dostępne siły, dały w
końcurezultat: Dymitr Szujski skierował do boju odwody -
rajtarięstosującą tak zwany karakol. Taktykata polegała na tym,
żeoddział podjeżdżał jak najbliżej przeciwnika, po czym
jegopierwszy szereg oddawał strzały z pistoletów i wycofywał
sięwtył formacji, aby dać możliwość oddania strzału
kolejnemuszeregowi. Momentten wykorzystały polskie wojska - jedynie
pierwszyszereg zdołał wystrzelić, gdy husaria dopadłarajtarów.
Impetataku zepchnął ich na pozostałe wojska. Dalszy napór
husariiprzełamał wojska moskiewskie, które zbitą masą
zaczęłyustępować pola, dzięki czemu opanowano obóz moskiewski.
Wtedytakże udało się skoordynowanym atakiem piechoty,
ostrzałemartyleryjskim i atakami jazdy przełamać obronę na prawym
skrzydlemoskiewskim. Piechotacudzoziemska wycofała się z walki,
kryjącsię w lesie i swym obozie. Po blisko pięciu godzinach
walkiŻółkiewski był panem pola bitwy.
Skutkiem bitwy było uznanieprzezbojarów królewicza Władysława carem
Rosji izajęcie Moskwy przezhetmana Żółkiewskiego.
Witold Głębowicz- Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie
źródło: NBP /Mennica Polska / Wikipedia