[Wydawnictwo Naukowe PWN]
Kategoria: BIOLOGIA
ustalili, że geny zbudowane są z DNA, ale dopiero słynna podwójna
helisa, zaproponowany przez Watsona i Cricka model budowy i
replikacji DNA, rozpoczęła erę biologii molekularnej.
Genetyka stała...
Pełen opis produktu 'Genetyka molekularna' »
Kilka lat temu odwiedziłem klasztor w Brnie, w którym w połowie XIX
wieku zakonnik Grzegorz Mendel krzyżował swoje groszki. Patrząc na
utrzymywany z wielką pieczołowitością ogródek i na stare mury
klasztorne, nie można się oprzeć zdumieniu, że właśnie tu
rozpoczęto badania, które 100 lat później zaowocowały rewolucją w
naukach przyrodniczych i wywarły tak wielki wpływ na wiele dziedzin
życia gospodarczego i społecznego. Grzegorz Mendel odkrył, że
dziedziczenie ma charakter jednostkowy i że istnieją ?zawiązki
dziedziczności", których przekazywanie z pokolenia na pokolenie
rządzi się określonymi prawami. Owe ?zawiązki" nazwano później
genami, a zasługą Thomasa Morgana było umieszczanie ich w
konkretnych strukturach komórkowych, chromosomach. Kilkadziesiąt
lat później (1940) Avery, McLeod i McCarthy ustalili, że geny
zbudowane są z DNA, ale dopiero słynna podwójna helisa,
zaproponowany przez Watsona i Cricka model budowy i replikacji DNA,
rozpoczęła erę biologii molekularnej. Genetyka stała się i
pozostaje do dziś osią całej biologii molekularnej. Dzieje się tak
z prostej przyczyny: w zbudowanych z DNA genach zawarta jest
informacja o budowie białek, od których, jak wiadomo, zależą
wszystkie właściwości organizmu.
Sposób zapisania w DNA informacji o budowie białek, czyli kod
genetyczny, poznano w latach 60. W połowie lat 70. opanowano
techniki rekombinowania i klonowania DNA, powstał nowy dział
genetyki - inżynieria genetyczna. Stało się możliwe wyodrębnianie i
powielanie genów, co z kolei otwarło drogę do poznania ich
struktury pierwszorzędowej. Powstał kolejny, nowy dział genetyki -
genomika. Genetycy zajęli się sekwencjonowaniem najpierw genów, a
później całych genomów. Ukoronowaniem tego etapu prac było poznanie
w roku 2001 pełnej sekwencji genomu ludzkiego, liczącego 3,3
miliarda nukleotydów. Obecnie trwają prace nad przypisaniem
wszystkim genom określonych funkcji - jest to tzw. genomika
funkcjonalna. Konsekwencją powstania genomiki było zapoczątkowanie
proteomiki - działu, który zajmuje się identyfikacją białek
występujących w danym organizmie.
Czy od momentu rozszyfrowania kodu genetycznego, a później poznania
pełnej sekwencji genomu człowieka wiemy już wszystko o
najważniejszych procesach zachodzących w komórkach i całych
organizmach? Z pewnością nie. Ciągle pozostaje wiele do wyjaśnienia
w obszarze regulacji działania genów. Minęło prawie 50 lat od
czasów, gdy Jacob i Monod zaproponowali model operonu opisujący
działanie kilku genów związanych z metabolizmem laktozy u bakterii
Eschetichia coli. W późniejszych latach poznano wiele innych
systemów regulacji ekspresji genów, ale ciągle wykrywa się nowe, na
przykład oparte na oddziaływaniach pomiędzy cząsteczkami RNA, które
mają prawdopodobnie ogromne znaczenie dla regulowania funkcji
genów. Dowiedzieliśmy się wiele o genach i białkach
odpowiedzialnych za przekazywanie sygnałów w komórkach i pomiędzy
komórkami, ale ciągle też jeszcze wiemy bardzo mało o
funkcjonowaniu genów odpowiedzialnych za pamięć, inteligencję,
działanie mózgu i całego układu nerwowego. Z całą pewnością można
twierdzić, że genetykom nie grozi bezrobocie, zwłaszcza że
rozwinęła się ogromna sfera praktycznych zastosowań
genetyki.
Spis treści:
Wstęp - PIOTR WĘGLEŃSKI
Wykaz skrótów
1. Podstawowe koncepcje genetyczne
i wybrane metody analizy genetycznej u różnych grup organizmów -
PIOTR WĘGLEŃSKI
1.1. Dziedziczenie ma charakter jednostkowy
1.2. Geny mieszczą się w chromosomach
1.3. Geny zajmują stałe miejsca w chromosomach i mogą
rekombinować
1.4. Rekombinacja może zachodzić również i wewnątrz genu
1.5. Mutacje w różnych genach uzupełniają się (komplementują), a w
jednym (na ogół) nie
1.6. Analiza genetyczna bakterii
1.6.1. Koniugacja
1.6.2. Transformacja
1.6.3. Transdukcja
1.7. Nie wszystkie geny lokują się w chromosomach
2. Struktura, replikacja i naprawa
materiału genetycznego KRZYSZTOF STAROŃ
2.1. Budowa, struktura i fizyczna organizacja materiału
genetycznego
2.1.1. Ogólna budowa podwójnej helisy oparta jest na kilku prostych
regułach
2.1.2. Niektóre zasady azotowe w DNA są zmetylowane
2.1.3. Polimorfizm strukturalny cząsteczek DNA ma znaczenie
biologiczne
2.1.4. Z dwuniciowej budowy cząsteczki DNA wynikają problemy
topologiczne, rozwiązywane przez topoizomerazy
2.1.5. W upakowaniu bakteryjnego DNA mają udział topoizomerazy oraz
białka wiążące się do DNA
2.1.6. DNA archeonów jest owinięty wokół struktur przypominających
eukariotyczne nukleosomy
2.1.7. Nukleosomy są podstawową strukturą organizującą
eukariotyczny DNA
2.1.8. Włókno nukleosomowe zwija się w struktury wyższego rzędu
2.1.9. Jądro komórkowe zawiera odrębne kompartmenty
2.1.10. Struktura jądra komórkowego jest dynamiczna
2.1.11. Podczas mitozy chromosomy ulegają kondensacji
2.2. Mechanizm replikacji DNA
2.2.1. Replikacja DNA polega na dołączaniu nukleotydów w kierunku
5'-> 3'
2.2.2. Replikacja bakteryjna rozpoczyna się w pojedynczym miejscu
inicjacji replikacji (ori)
2.2.3. Replikacja eukariotyczna jest kontrolowana przez cykl
komórkowy
2.2.4. Wierność replikacji zależy od polimerazy DNA
2.2.5. U eukariotów replikacji ulega chromatyna
2.2.6. Replikacja telomerów wymaga wyjątkowych enzymów
2.3. Rekombinacje, mutacje, naprawa uszkodzeń DNA i niestabilność
genomu
2.3.1. Podczas rekombinacji homologicznej pośrednim stadium na
poziomie DNA są struktury Hollidaya
2.3.2. W rekombinacji homologicznej bierze udział wiele białek
2.3.3. Większość dwuniciowych pęknięć DNA ssaków jest usuwana przez
rekombinację niehomologiczną
2.3.4. Wyróżnia się wiele rodzajów mutacji
2.3.5. W komórce zachodzą spontaniczne mutacje
2.3.6. Czynniki mutagenne zwiększają częstość mutacji
2.3.7. Uszkodzenia DNA są w większości naprawiane
2.3.8. Niestabilność genomu jest przyczyną wielu chorób
3. Kod genetyczny i biosynteza
białek WŁODZIMIERZ ZAGÓRSKI-OSTOJA
3.1. Cząsteczka adaptorowa, pojęcie antykodonu
3.2. Schemat translacji
3.3. Struktura rybosomu
3.4. Rybosomowe kwasy rybonukleinowe (rRNA)
3.5. Białka rybosomowe
3.6. Rybosom - maszyna molekularna
3.7. Odstępstwa od kodu uniwersalnego
3.8. Kod nie musi być odczytany w jednej fazie
3.9. Zapis w mRNA może się różnić od zapisu w DNA
3.10. Redagowanie może wprowadzić dodatkowy kodon terminalny
3.11. Redagowanie może kreować kodon inicjacyjny
3.12. Redagowanie może przywrócić treść kodu uniwersalnego
3.13. Redagowanie może nadać sens informacji, kreując otwarte ramki
odczytu w rezultacie licznych rozrzuconych insercji
3.14. Redagowanie może nadać sens informacji na skutek blokowych
insercji urydyn i delecji urydyn
3.15. Transferowy RNA (tRNA)
3.16. Swoistość aminoacylacji tRNA
3.17. Supresorowe tRNA
3.18. Swoistość aminoacylacji może być określona przez nietypową
parę zasad umieszczoną w ramieniu aminokwasowym
3.19. Supresja może zachodzić w wyniku ?omyłek" rybosomów.
Dwuznaczność translacji
3.20. Modyfikacje reszt aminokwasowych w aminoacylo-tRNA zmieniają
znaczenie kodonów
4. Inżynieria genetyczna - PIOTR
WĘGLEŃSKI, PAWEŁ GOLIK
4.1. Klonowanie genów
4.2. Enzymy restrykcyjne
4.3. Mapy restrykcyjne
4.4. Wektory
4.4.1. Bakteryjne wektory plazmidowe
4.4.2. Wektory pochodne bakteriofagów
4.4.3. Wektory drożdżowe
4.4.4. Wektory stosowane do wyższych eukariotów
4.4.5. Wektory ekspresyjne
4.5. Wprowadzanie DNA do komórek i całych organizmów
4.6. Sklonowany gen może ulegać ekspresji w komórkach
gospodarza
4.7. Technika PCR pozwala na namnożenie dowolnego fragmentu DNA bez
konieczności klonowania
4.8. Hybrydyzacja pozwala na identyfikację określonych sekwencji
nukleotydowych
4.8.1. Sondami w technikach hybrydyzacji są wyznakowane cząsteczki
kwasów nukleinowych
4.8.2. Metoda Southerna służy do identyfikacji fragmentów DNA
4.8.3. Hybrydyzacja northern wykrywa określone cząsteczki RNA
4.8.4. Technika western i inne techniki immunologiczne służą do
badania białek
4.9. Mikromacierze pozwalają na analizę tysięcy genów
jednocześnie
4.9.1. Mikromacierze cDNA służą do porównywania ekspresji genów w
dwóch próbkach
4.9.2. Mikromacierze oligonukleotydowe służą do badania RNA i
DNA
4.9.3. Wyniki doświadczeń wykorzystujących mikromacierze są
analizowane za pomocą odpowiednich metod bioinformatycznych
4.10. Sekwencjonowanie DNA
4.11. Badanie oddziaływań białek z DNA umożliwia identyfikację
sekwencji odpowiedzialnych za regulację ekspresji genów
4.12. Badanie białek
4.13. Ukierunkowana mutageneza pozwala wytwarzać dowolne allele
sklonowanego genu
4.14. Odwrotna genetyka - poszukiwanie funkcji genu
4.14.1. Rekombinację można wykorzystać do trwałego rozbicia
genu
4.14.2. Interferencja RNA pozwala na epigenetyczne wyciszenie
ekspresji wybranego genu
4.15. Metody bioinformatyczne
4.15.1. Analiza sekwencji dostarcza wielu informacji
4.15.2. Sekwencja pozwala niekiedy na modelowanie struktury
przestrzennej
4.15.3. Bazy danych są jednym z najważniejszych narzędzi w
biologii
5. Budowa i działanie genów
prokariotycznych - ELŻBIETA K. JAGUSZTYN-KRYNICKA
5.1. Organizacja i ekspresja materiału genetycznego bakterii
5.1.1. Genomy bakteryjne są dynamicznymi, stale ewoluującymi
strukturami
Jak zdefiniować podstawowe elementy materiału genetycznego
bakterii?
5.2. Regulacja ekspresji genów na poziomie transkrypcji jest
głównym mechanizmem regulującym skład proteomu bakteryjnego
5.2.1. Podjednostka sigma (ß) RNAP odgrywa zasadniczą rolę w
rozpoznaniu sekwencji promotorowych
5.2.2. Inicjacja transkrypcji wymaga aktywności czynników
transkrypcyjnych
5.2.3. Przykłady negatywnej i pozytywnej regulacji inicjacji
transkrypcji - operon laktozowy, galaktozowy i arabinozowy
5.2.4. Fosforylacja białek odpowiada za procesy transdukcji sygnału
i modulowanie aktywności wielu czynników transkrypcyjnych
5.2.5. Metylacja DNA reguluje inicjację transkrypcji wielu genów
bakteryjnych i wpływa na poziom wirulencji bakterii patogennych
5.3. Kontrola ekspresji genów jest także modulowana
potranskrypcyjnie
5.3.1. Stabilność bakteryjnego mRNA decyduje o poziomie ekspresji
genów
5.3.2. Zadziwiająco wiele mechanizmów moduluje strukturę
drugorzędową obszaru liderowego RNA warunkując przedwczesną
terminację transkrypcji
5.3.3. Regulatorowe małe cząsteczki RNA kontrolują
potranskrypcyjnie ekspresję genów także w komórkach
prokariotycznych
5.4. Potranslacyjne modyfikacje białek oraz właściwa lokalizacja
decydują o ich aktywności
5.4.1. Fosforylacja i glikozylacja białek decydują o ich
funkcji
5.4.2. Wprowadzanie mostków dwusiarczkowych zachodzące na terenie
peryplazmy jest etapem niezbędnym do prawidłowego zwijania wielu
białek
5.4.3. Modyfikacja prekursorów lipoprotein oraz ich sortowanie
decydują o właściwościach tej klasy białek
5.4.4. Potranslacyjne modyfikacje wielu białek bakterii patogennych
zachodzą na terenie komórek eukariotycznych
5.4.5. Proteoliza bialek jest procesem decydującym o aktywności
białek strukturalnych i efektorowych, regulującym poziom białek
regulatorowych oraz kontrolującym jakość wytwarzanych protein
5.4.6. Pasożytniczy, samolubny DNA obecny jest w komórkach
prokariotycznych - introny i inteiny
5.5. Globalne systemy regulacji, regulony, zapewniają szybką
adaptację ekspresji wielu operonów do zmieniających się warunków
środowiska
5.5.1. Kaskadowy model regulacji ekspresji czynników wirulencji
warunkuje precyzję odpowiedzi
5.5.2. W populacji bakteryjnej poszczególne komórki wykazują różne
właściwości fenotypowe
5.6. Analiza transkryptomów i proteomów bakteryjnych dostarcza
wielu nowych informacji, których często nie potrafimy
wytłumaczyć
6. Budowa i działanie genów
eukariotycznych - ANDRZEJ JERZMANOWSKI
6.1. Budowa genów eukariotycznych
6.1.1. Rodzaje sekwencji występujące w genomach eukariotycznych
6.1.2. Geny nieciągle
6.2. Transkrypcja
6.2.1. Ogólna charakterystyka transkrypcji u eukariotów
6.2.2. Rodzaje jądrowych polimeraz RNA i transkrybowane przez nie
geny
6.2.3. Sekwencje regulatorowe
6.2.4. Merylacja DNA, wyspy CpG i transkrypcja
6.2.5. Składniki kompleksu transkrypcyjnego i ich działanie w
trakcie inicjacji transkrypcji
6.2.6. Dalszy przebieg transkrypcji z udziałem pol RNA IL elongacja
i terminacja oraz ochrona początku i końca transkryptu
6.3. Mechanizm wycinania intronów i spajania eksonów (splicing)
6.4. Chromatyna i regulacja transkrypcji
6.4.1. Euchromatyna i heterochromatyna
6.4.2. Potranslacyjne modyfikacje histonów (kod histonowy) i
metylacja DNA
6.4.3. Mechanizmy odpowiedzialne za tworzenie heterochromatyny
6.4.4. Zjawisko interferencji RNA
6.4.5. Warianty histonów
6.4.6. Białka Polycomb i Trithorax
6.5. Geny związane z regulacją cyklu komórkowego
6.6. Geny związane z apoptozą
6.7. Geny związane z przewodzeniem sygnałów
6.8. Geny związane z uczeniem się i pamięcią
7. Genomika - PAWEŁ
GOLIK
7.1. Od genów do genomów
7.2. Główne działy współczesnej genomiki
7.3. Sekwencje i genomy
7.3.1. Pierwszymi poznanymi genomami były genomy mikoplazm
7.3.2. Genomy bakterii sekwencjonowane są z wykorzystaniem metody
losowej fragmentacji
7.3.3. Do sekwencjonowania pierwszych złożonych genomów
eukariotycznych zastosowano metodę hierarchiczną
7.3.4. Zastosowanie metody losowej fragmentacji przyspieszyło prace
nad sekwencją genomu człowieka
7.3.5. Identyfikacja genów w genomach wyższych eukariotów nie jest
oczywista
7.3.6. Genom człowieka zawiera zaskakująco niewiele genów
7.3.7. Genomy wyższych eukariotów zawierają wiele sekwencji
repetytywnych
7.4. Genomika porównawcza i ewolucja
7.4.1. Analiza genomów pozwala odtwarzać najwcześniejsze etapy
ewolucji życia
7.4.2. Genomika porównawcza ujawnia przystosowania genomu do
zajmowanej przez organizm niszy ewolucyjnej
7.4.3. Analiza genomów bakterii ujawnia wiele przypadków
horyzontalnego transferu genów
7.4.4. Genomika środowiskowa analizuje całe zbiorowiska
mikroorganizmów
7.4.5. Genomy eukariotyczne zawierają wiele wspólnych genów
7.4.6. Porównanie genomu człowieka i szympansa jest drogą do
wyjaśnienia ewolucji człowieka
7.5. Genomika funkcjonalna i pokrewne dziedziny
7.5.1. Poznanie sekwencji genomów zmienia strategię badania funkcji
genów
7.5.2. Analiza porównawcza dostarcza wstępnych hipotez odnośnie do
funkcji genu
7.5.3. Odwrotna genetyka i transkryptomika to dwie główne strategie
analizy funkcjonalnej
7.5.4. Analiza funkcjonalna genomu drożdży jest bardzo
zaawansowana
7.5.5. Proteomika bada białka kodowane przez geny zawarte w
genomie
7.6. Genomika różnic indywidualnych i farmakogenomika
7.6.L Średnio 1 na 300 nukleotydów w genomie wykazuje zmienność
7.6.2. Niektóre zmiany nukleotydowe są przyczyną chorób
genetycznych
7.6.3. Zmienność nukleotydowa ma znaczenie medyczne
7.6.4. Zmienność genetyczna pozwala na odtworzenie historii
populacji
7.7. Przyszłość genomiki - nadzieje i obawy
8. Geny a różnicowanie się i
rozwój - PIOTR BĘBAS
8.1. Różnicowanie się komórek jest związane ze zmianą ich potencji
rozwojowej
8.2. Skierowanie komórek na określony szlak rozwoju zależy od
materiału odziedziczonego od komórki macierzystej lub jest wynikiem
oddziaływań międzykomórkowych
8.3. Istnieją trzy mechanizmy, poprzez które dochodzi do ustalenia
losów komórek w rozwijającym się organizmie
8.4. Genetyczna kontrola determinacji i rozwoju płci u zwierząt
8.4.1. Mechanizm kompensacyjny odpowiada za regulację poziomu
transkrypcji genów położonych na chromosomach X
8.4.2. W różnicowaniu płci somatycznej u ssaków bierze udział
czynnik TDF
8.4.3. Sry determinuje płeć męską komórek somatycznych jąder oraz
odpowiada za przebieg różnicowania się pierwszorzędowych cech
płciowych u ssaków
8.4.4. Potranskrypcyjna regulacja ekspresji genów jest głównym
elementem szlaku różnicowania się płci somatycznej u D.
melanogaster
8.4.5. Osiąganie stanu przeznaczenia komórek rozrodczych
8.5. Wybrane zagadnienia z zakresu genetycznej kontroli
embriogenezy zwierząt
8.5.1. Hierarchiczny system działania genów podczas rozwoju D.
melanogaster
8.5.2. Geny matczyne odpowiadają za wczesne etapy kształtowania
planu budowy zarodka wzdłuż jego osi przednio-tylnej poprzez
regulację aktywności genów ubytku
8.5.3. Geny segmentacji
8.5.4. Rozwój zarodka wzdłuż jego osi grzbietowo-brzusznej również
zależy od genów matczynych
8.5.5. Pierwsze z genów zarodkowych aktywowanych podczas rozwoju
owada wzdłuż osi grzbietowo-brzusznej wzajemnie regulują swą
aktywność (analogicznie do genów ubytku)
8.5.6. Geny homeotyczne
8.5.7. Inicjacja oraz utrzymywanie ekspresji genów
homeotycznych
8.5.8. Homeoboksy, homeodomeny oraz geny Hox
8.6. Wybrane zagadnienia z zakresu genetycznej kontroli rozwoju
roślin
8.6.1. Geny zaangażowane w rozwój siewki
8.6.2. Genetyczna kontrola rozwoju kwiatu
8.6.3. Rola genów homeotycznych w tworzeniu wzoru kwiatu
9. Molekularne podstawy procesów
odpornościowych - BARBARA LIPIŃSKA, MARTA NUREK
9.1. Antygeny wywołują odpowiedź immunologiczną humoralną i
komórkową
9.2. Przeciwciała wiążą się z determinantami antygenowymi
9.3. Przeciwciała dzielą się na klasy pełniące różne funkcje
9.4. Przeciwciała są wytwarzane przez limfocyty B
9.5. Odpowiednie przeciwciała wytwarzane są dzięki selekcji
określonych klonów limfocytów B
9.6. Układ odpornościowy ma pamięć immunologiczną
9.7. Limfocyty T są podstawą odpowiedzi komórkowej i niezbędnym
elementem odpowiedzi humoralnej
9.8. Makrofagi są ważnymi komórkami wspomagającymi odpowiedź
immunologiczną
9.9. Komórki układu immunologicznego krążą po całym organizmie
9.10. Przeciwciała mają wspólny plan budowy, lecz są bardzo
różnorodne
9.11. Potrafimy wytwarzać przeciwciała monoklonalne
9.12. Są dwa zasadnicze mechanizmy prowadzące do różnorodności
przeciwciał
9.13. Geny immunoglobulin ulegają somatycznej rekombinacji
9.14. Regulacja transkrypcji genów immunoglobulin
9.15. Limfocyty T mają receptory TCR
9.16. Receptory komórek T wiążą antygeny prezentowane na
powierzchni komórki
9.17. Białka MHC uczestniczą w odrzucaniu przeszczepów
9.18. Białka MHC uczestniczą w stymulacji syntezy
immunoglobulin
9.19. Białka MHC są polimorficzne i należą do nadrodziny
immunoglobulin
9.20. Geny MHC mają bardzo wiele alleli
9.21. Edukacja grasicowa uczy komórki T reagować z obcymi białkami
i tolerować własne
9.22. Odpowiedź immunologiczna zależna od antygenu
9.23. Antygeny stymulujące syntezę przeciwciał niezależnie od
komórek T
9.24. Zaktywowana komórka B wydziela przeciwciała
9.25. Zaktywowany limfocyt B wytwarza wtórne przeciwciała
9.26. Geny immunoglobulin ulegają somatycznym mutacjom
9.27. Tolerancja komórek B wobec własnych antygenów organizmu
9.28. Wirus HIV wywołuje AIDS
10. Genetyczne podłoże chorób
nowotworowych - JANUSZ LIMON
10.1. Wprowadzenie do procesu transformacji nowotworowej
10.2. Większość czynników rakotwórczych pośrednio lub bezpośrednio
uszkadza DNA
10.3. Rozwój nowotworów złośliwych może być współuwarunkowany przez
czynniki, które nie uszkadzają DNA
10.4. Udział wirusów i innych czynników infekcyjnych w indukcji
nowotworów złośliwych
10.5. Promieniowania jonizujące i nadfioletowe wywołują liczne
uszkodzenia DNA
10.6. Większość raków powstaje z jednej nieprawidłowej komórki
10.7. Nowotwory są bardzo różnorodnymi chorobami
10.8. Geny związane z procesem powstawania i rozwoju nowotworów
10.8.1. Protoonkogeny a onkogeny
10.8.2. Geny supresorowe
10.8.3. Geny ochraniające integralność genomu
10.9. Czym różnią się nowotwory uwarunkowane mutacjami somatycznymi
od nowotworów powstających na podłożu mutacji germinalnych?
10.10. Tylko nieliczne raki są wywoływane mutacjami germinalnymi -
większość indukujących mutacji zachodzi w komórkach somatycznych
podczas życia osobniczego
10.11. Uszkodzenia DNA i chromosomów występujące w komórkach
rakowych są złożone
10.11.1. Zaburzenia liczby chromosomów, czyli aneuploidie
10.11.2. Translokacje chromosomowe
10.11.3. Amplifikacje genów
10.12. Metody identyfikacji uszkodzeń genomu komórek
nowotworowych
11. Ewolucja molekularna - PAWEŁ
GOLIK
11.1. Homologia i zmienność sekwencji
11.1.1. Podobieństwo sekwencji świadczy o ich homologii
11.1.2. Przyrównywanie jest konieczne do porównywania sekwencji
11.1.3. Zmienność sekwencji białkowych
11.1.4. Zmienność sekwencji nukleotydowych
11.2. Tworzenie nowej informacji i ewolucja genomów
11.2.1. Ekspansja rodzin paralogicznych może prowadzić do
powstawania nowych genów
11.2.2. Duplikacje genów homeotycznych leżały u podstaw ewolucji
planów budowy zwierząt
11.2.3. Duplikacje wewnątrzgenowe i tasowanie domen umożliwiły
powstawanie bardziej złożonych białek
11.2.4. Introny ułatwiały ewolucję białek
11.2.5. Duplikacje i fuzje całych genomów powodowały przyrost
złożoności organizmów
11.2.6. Horyzontalny transfer genów odegrał ważną rolę w ewolucji
bakterii
11.3. Filogenetyka molekularna
11.3.1. Wybór i przygotowanie sekwencji
11.3.2. Drzewa filogenetyczne - rodzaje i terminologia
11.3.3. Filogenetyka a taksonomia
11.3.4. Metody odległościowe
11.3.s. Metoda parsymonii (oszczędnościowa)
11.3.6. Metoda największej wiarygodności i inne metody
statystyczne
11.3.7. Analiza statystyczna wiarygodności drzew i drzewa
uzgodnione
11.3.8. Filogenetyka molekularna pozwala odtwarzać historię
człowieka
11.4. Powstanie życia na Ziemi
11.4.1. Związki organiczne powstawały na Ziemi w procesach
prebiotycznych
11.4.2. Replikacja pojawiła się w świecie RNA
11.4.3. Od świata RNA do komórek współczesnych
12. Nowy wspaniały świat
biotechnologii - MAGDALENA FIKUS
12.1. Zakres stosowania technik inżynierii genetycznej w projektach
biotechnologicznych
12.1.1. Badania dla biotechnologii
12.1.2. Przemysł biotechnologiczny
12.2. Problematyka podejmowana w badaniach i produkcji
biotechnologicznej
12.2.1. Czerwona biotechnologia - badania
12.2.2. Czerwona biotechnologia - przemysł
12.2.3. Zielona biotechnologia
12.2.4. Biała biotechnologia
12.3. Biotechnologia a bioinformatyka
12.4. Niektóre aspekty etyczne biotechnologii
12.5. Biotechnologia w Polsce
Słownik wybranych terminów
Skorowidz