[Muza]
Kategoria: Literatura faktuWysyłka: od ręki
tego, co Naomi Klein nazywa doktryną szoku. Kiedy
w wyniku potężnego, zbiorowego szoku, spowodowanego wojną,
atakiem terrorystycznym czy klęską żywiołową, opinia publiczna
wciąż...
Pełen opis produktu 'Doktryna szoku' »
W tej przełomowej książce autorka bestselleru "No Logo"
opowiada, w jaki sposób amerykańskie strategie wolnorynkowe podbiły
świat, wykorzystując to, że niektóre kraje i narody znajdują się w
stanie szoku.
Irak ogarnia wojna domowa. Korzystając z chaosu, amerykańska
administracja wprowadza nowe przepisy prawa, które pozwalają
koncernom naftowym takim jak Shell czy BP uzyskać kontrolę nad
irackimi zasobami ropy naftowej.
Zamachy z 11 września 2001 roku. Administracja Busha w tajemnicy
zleca natychmiast firmom Halliburton i Blackwater prowadzenie
"walki z terroryzmem".
Potężne tsunami dewastuje wybrzeża Azji Południowo-Wschodniej.
Zanim mieszkańcy otrząsną się z szoku, tamtejsze dziewicze plaże
zostają wystawione na sprzedaż.
Huragan Katrina wypędza z domów tysiące mieszkańców Nowego Orleanu.
Kiedy próbują wrócić do swego dawnego życia, okazuje się, że nie
będzie już mieszkań socjalnych, a państwowe szpitale i szkoły nie
zostaną ponownie otwarte.
Powyższe fakty są przykładami zastosowania w praktyce tego, co
Naomi Klein nazywa doktryną szoku.
Kiedy w wyniku potężnego, zbiorowego szoku, spowodowanego wojną,
atakiem terrorystycznym czy klęską żywiołową, opinia publiczna
wciąż jest zdezorientowana, wkrótce przeżywa kolejny szok, tym
razem w postaci niepopularnych reform gospodarczych, często
określanych mianem terapii szokowej. Jeżeli i to nie wystarczy, aby
wyeliminować wszelki opór, sięga się po jeszcze jeden szok:
elektrowstrząsy lub paralizatory.
Badania historyczne oraz cztery lata wytężonej pracy
dziennikarskiej w strefach dotkniętych katastrofami pozwoliły
autorce na zebranie materiału, który w Doktrynie szoku służy do
obalenia tezy, jakoby globalny kapitalizm zwyciężył w pełni
demokratycznie.
"Kapitalizm kataklizmowy" nie narodził się 11 września 2001 roku.
Naomi Klein szuka jego intelektualnych korzeni u Miltona Friedmana,
w jego pracach i działalności na wydziale nauk ekonomicznych
Uniwersytetu Chicago jeszcze w latach pięćdziesiątych. Wpływy
teorii tego amerykańskiego ekonomisty odczuwane są po dziś
dzień.
Autorka stara się wykazać związki polityki gospodarczej, kampaniami
wojskowych typu "Szok i przerażenie" i finansowanych przez CIA
tajnych prób z wykorzystaniem elektrowstrząsów oraz deprywacji
sensorycznej. Prowadzone w latach pięćdziesiątych eksperymenty
posłużyły do napisania podręczników tortur, wykorzystywanych
obecnie w bazie Guantánamo.
Książka Naomi Klein pokazuje, w jaki sposób doktryna szoku
doprowadziła do zdarzeń, które odmieniły oblicze świata, od
wojskowego zamach stanu Pinocheta w Chile w 1973 roku po masakrę na
placu Tiananmen w 1989 roku i upadek Związku Radzieckiego w roku
1991. Jednak wywód Klein radykalnie różni się od tego, co zwykle
słyszeliśmy na ten temat. Po raz kolejny Naomi Klein napisała
książkę, która niewątpliwie zmieni kontekst naszych debat.