[AWF Wrocław]
Kategoria: PedagogikaWysyłka: do 3 dni
wiodących regionów. Świadczą o tym międzynarodowe sukcesy
sportowców seniorów, jak również wysokie miejsce
województwa dolnośląskiego w corocznej klasyfikacji sportu dzieci i
młodzieży. Dolny...
Pełen opis produktu 'Wybrane elementy stylu życia młodych sportowców z Dolnego Śląska' »
Dolny Śląsk jest jednym z szesnastu województw w Polsce, a jego
powierzchnia oraz liczba mieszkańców jest bliska średniej dla
wszystkich województw. Jednak na sportowej mapie Polski jest to
jeden z wiodących regionów. Świadczą o tym międzynarodowe sukcesy
sportowców seniorów, jak również wysokie miejsce województwa
dolnośląskiego w corocznej klasyfikacji sportu dzieci i młodzieży.
Dolny Śląsk znany jest w kraju i za granicą zarówno z silnych
drużyn w grach zespołowych, jak i z sukcesów osiąganych w sportach
indywidualnych. Wśród gier zespołowych wiodącą rolę odgrywały i/lub
nadal odgrywają: piłka nożna mężczyzn (Zagłębie Lubin, Śląsk
Wrocław) i kobiet (Zagłębie Lubin, AZS Wrocław), koszykówka
mężczyzn (Śląsk Wrocław, Turów Zgorzelec) i kobiet (Ślęza Wrocław),
piłka ręczna mężczyzn (Śląsk Wrocław, Zagłębie Lubin, Chrobry
Głogów) i kobiet (MKS Karkonosze Jelenia Góra, Zagłębie Lubin, KPR
Kobierzyce) oraz siatkówka kobiet (poprzednio Impel, a obecnie
Volleyball Wrocław). Wśród sportów indywidualnych wyróżnić można
obecnie dyscypliny sportu: lekkoatletykę, strzelectwo, pływanie,
kolarstwo, judo, szermierkę, zapasy, taekwondo, żeglarstwo oraz
biathlon. Z Dolnego Śląska pochodzi też wielu medalistów igrzysk
olimpijskich (Józef Zapędzki, Renata Mauer, Józef Tracz, Ryszard
Szurkowski, Władysław Żmuda, Maja Włoszczowska, Piotr Małachowski,
Paweł Rańda, Tomasz Motyka, Wojciech Bartnik). Reprezentowali oni
lub nadal reprezentują dolnośląskie kluby, a także w wielu
wypadkach urodzili się i wychowywali na Dolnym Śląsku. W
ogólnopolskim systemie współzawodnictwa prowadzonym w sporcie
młodzieżowym województwo dolnośląskie od wielu lat zajmuje czołowe
miejsca, a w punktacji obejmującej współzawodnictwo w 2018 r.
uplasowało się na czwartej pozycji. Najwyżej sklasyfikowany
dolnośląski klub Śląsk Wrocław zajął bardzo wysokie - trzecie -
miejsce. Klub prowadzi działalność w wielu sekcjach, stąd tak
wysoka pozycja w ogólnopolskim rankingu, w którym sklasyfikowano
3720 klubów. Na terenie Dolnego Śląska punkty w systemie
współzawodnictwa zdobyło blisko 300 klubów, z czego 62 kluby mają
swoją siedzibę w stolicy województwa, co wyraźnie wskazuje na
dominację tego miasta na tle pozostałych. Województwo dolnośląskie
zamieszkiwało w 2015 r. blisko 3 mln ludzi, z czego nieznaczną
większość stanowiły kobiety (51,9%). Jednak w grupie wiekowej 15-19
lat proporcje dziewcząt i chłopców były odwrotne niż w populacji
dorosłych i to chłopców było nieco więcej niż dziewcząt (51,8%)
(dane Urzędu Statystycznego we Wrocławiu). Spośród blisko 133 tys.
młodych ludzi mieszkających na Dolnym Śląsku tylko niewielki ich
odsetek uprawiał sport kwalifikowany*. Według danych Dolnośląskiej
Federacji Sportu w 2015 r. około 700 młodych sportowców w wieku
15-19 lat zasilało kadry Dolnego Śląska w ponad 40 różnych
dyscyplinach sportu. Mimo że jest to niewielka część całej
populacji dolnośląskiej młodzieży, to jednak odgrywa ona istotną
rolę ze względu na wysoki prestiż sportu i olbrzymie
zainteresowanie nim większości społeczeństwa. Sport przyciąga także
uwagę mass mediów, co powoduje, że problemy społeczne i
wychowawcze, jakie dotykają to środowisko, szybko są nagłaśniane i
także często wyolbrzymiane, sport jest bowiem swoistą soczewką, w
której ogniskują się zarówno pozytywne, jak i negatywne zjawiska
społeczne. Sport ma możliwości wszechstronnego oddziaływania na
młodych ludzi i z reguły odciska na nich swoje piętno. Najczęściej
uprawianie sportu kojarzone jest z jego korzystnym wpływem na
sportowców, jednak nie zawsze tak się dzieje, o czym świadczą
wyniki licznych badań prowadzonych na całym świecie. Opisano je w
skrócie w dalszej części pracy. Dominują wśród nich obserwacje
prowadzone w Stanach Zjednoczonych oraz w Europie Zachodniej. Tylko
nieliczne badania dotyczące młodych polskich sportowców zostały
przeprowadzone w XXI w. Niniejsza publikacja ma więc poszerzyć
wiedzę na temat wybranych aspektów stylu życia młodych polskich
sportowców, choć jej autor zdaje sobie sprawę, że uogólnianie
uzyskanych wyników na całą populację młodych ludzi uprawiających
sport w Polsce nie jest w pełni uzasadnione i wymagałoby dodatkowej
weryfikacji. Niemniej jednak opracowanie ma stanowić studium
obejmujące wybrane aspekty stylu życia młodych sportowców
uprawiających różne dyscypliny sportu. Najwięcej miejsca autor
poświęcił stosunkowi sportowców do używek, sposobom wykorzystania
czasu wolnego, miejscu nowoczesnych mediów w życiu zawodników oraz
ich relacji z najbliższymi. Autor podejmuje też polemikę na temat
wpływu uprawiania sportu na stosunek do obowiązków szkolnych. W
wynikach badań przedstawiono, na ile młodzi sportowcy w swoim stylu
życia różnią się od uczniów szkół dolnośląskich — najczęściej
nieuprawiających sportu kwalifikowanego. Znaczna część pracy
poświęcona jest także różnicom dotyczącym wybranych elementów stylu
życia, a które można zaobserwować u młodych sportowców
uprawiających różne rodzaje dyscyplin sportowych (ze szczególnym
uwzględnieniem podziału na sporty indywidualne i gry zespołowe).
Uzyskane w wyniku przeprowadzonych badań dane pozwalają
zdiagnozować względnie aktualny stan wybranych zjawisk (np. w
zakresie problemu nadużywania alkoholu czy narkotyków w grupach
sportowych). Uzyskane wyniki wskazują na potrzebę permanentnej
pracy trenerskiej w obszarze wychowawczym i społecznym, gdyż samo
uprawianie sportu przez młodych ludzi nie jest wystarczającym
warunkiem tego, aby byli oni wartościowymi członkami społeczeństwa
dziś, a przede wszystkim w przyszłości. Spis treści:Wprowadzenie 5
1. Charakterystyka problematyki 7 1.1. Sport - definicje, rodzaje,
funkcje oraz rola i miejsce w życiu młodych ludzi 7 1.1.1.
Definicje sportu 7 1.1.2. Rodzaje sportu 8 1.1.3. Funkcje sportu 8
1.1.4. Rola i miejsce sportu w życiu młodych ludzi 14 1.2. Styl
życia - definicje, elementy oraz znaczenie stylu życia dla osób
uprawiających sport 16 1.2.1. Definicje stylu życia oraz jego
elementy 16 1.2.2. Prozdrowotny styl życia 19 1.2.3. Styl życia
młodych ludzi 22 1.2.4. Znaczenie stylu życia dla osób
uprawiających sport 25 1.3. Uprawianie sportu a wybrane aspekty
stylu życia - przegląd badań 26 1.3.1. Uprawianie sportu a
korzystanie z używek 27 1.3.2. Uprawianie sportu a sposoby
wykorzystania czasu wolnego 43 1.3.3. Uprawianie sportu a stosunek
do obowiązków szkolnych 44 1.3.4. Ograniczenia dotychczasowych
badań 45 2. Metodologia badań 49 2.1. Cel badań 49 2.2. Problem
badawczy oraz uzasadnienie podjęcia problematyki 50 2.3. Pytania
badawcze 50 2.4. Paradygmat i rodzaj badań oraz metody, techniki i
narzędzia badawcze 51 2.4.1. Paradygmat i rodzaj badań 51 2.4.2.
Metody, techniki i narzędzia zbierania danych 51 2.4.3. Metody,
techniki i narzędzia opracowania danych 52 2.5. Podmiot badań 53
2.5.1. Liczebność badanych z uwzględnieniem kryterium wieku i płci
53 2.5.2. Staż i poziom sportowy zawodników 56 2.5.3. Podział
dyscyplin sportowych 58 2.5.4. Inne zmienne opisujące grupę
(miejsce zamieszkania i wykształcenie rodziców) 60 2.6. Organizacja
i obszar badań 61 2.7. Wiarygodność uzyskanych wyników 62 2.8.
Ograniczenia metodologicżne badań 64 3. Wyniki badań 65 3.1.
Różnice między sportowcami w wybranych elementach stylu życia 65
3.1.1. Palenie papierosów 65 3.1.2. Spożycie alkoholu 70 3.1.3.
Zażywanie narkotyków i leków bez recepty 83 3.1.4. świadomość
szkodliwości używek 90 3.1.5. Korzystanie z komputera, Internetu,
telewizji oraz granie na automatach 93 3.1.6. Inne sposoby
wykorzystania czasu wolnego 99 3.1.7. Samoocena, samopoczucie i
zadowolenie z życia 101 3.1.8. Stosunek do obowiązków szkolnych i
wyniki w nauce 106 3.1.9. Sytuacja materialna rodziny 109 3.1.10.
Stosunki z najbliższymi 111 3.1.11. Stosunek do wybranych norm
społecznych 112 3.2. Różnice między sportowcami a uczniami w
wybranych elementach stylu życia 114 3.2.1. Palenie papierosów 114
3.2.2. Picie alkoholu 117 3.2.3. Zażywanie narkotyków i leków bez
recepty 125 3.2.4. Świadomość szkodliwości używek 132 3.2.5.
Korzystanie z komputera, Internetu i telewizji oraz granie na
automatach 134 3.2.6. Inne sposoby wykorzystania czasu wolnego 136
3.2.7. Stosunek do obowiązków szkolnych i wyniki w nauce 136 3.2.8.
Sytuacja materialna rodziny 138 3.2.9. Stosunki z najbliższymi 140
3.2.10. Opinia o środowisku 141 4. Dyskusja 144 4.1. Zachowania
typowe dla młodzieży w analizowanym przedziale wieku 144 4.2.
Stosowanie używek a uprawianie sportu 146 4.3. Palenie papierosów
147 4.4. Picie alkoholu 150 4.5. Czynniki wpływające na związki
między spożyciem alkoholu a uprawianiem sportu 152 4.5.1. Wiek
ankietowanych a spożycie alkoholu 152 4.5.2. Płeć ankietowanych a
spożycie alkoholu 153 4.5.3. Rodzaj dyscypliny sportowej a spożycie
alkoholu 155 4.6. Używanie narkotyków 158 4.6.1. Używanie
przetworów konopi indyjskich (marihuany i haszyszu) 158 4.6.2.
Zażywanie innych narkotyków oraz leków bez recepty 164 4.7. Skutki
i przyczyny używania narkotyków 165 4.7.1. Zachowania grupy
rówieśniczej młodych sportowców w aspekcie stosowania używek 166
4.8. Używanie środków dopingujących 167 4.9. Skłonność do zachowań
ryzykownych oraz stosunek do wybranych norm społecznych 168 4.10.
Sposoby zagospodarowania czasu wolnego 171 4.10.1. Oglądanie
telewizji, gra na automatach i na komputerze 172 4.10.2.
Korzystanie z Internetu 174 4.11. Stosunek do obowiązków szkolnych
176 4.12. Styl życia a jakość życia 177 4.12.1. Status majątkowy
rodziny 177 4.12.2. Stosunki z najbliższymi 179 5. Podsumowanie i
wnioski 180 Aneks 183 Bibliografia 184 Wykaz rycin i tabel 202
Summary 209 ...