[AWF Poznań]
Kategoria: Sport>Wychowanie fizyczne>Motoryka, biomechanikaWysyłka: do 3 dni
W 2000 roku ukazało się I wydanie, a w 2003 roku rozszerzone II
wydanie podręcznika „Antropomotoryka". Wówczas też
przyjąłem określone założenia dotyczące ogólnej koncepcji
teoretycznej i
Pełen opis produktu 'Antropomotoryka W. Osiński' »
W 2000 roku ukazało się I wydanie, a w 2003 roku rozszerzone II
wydanie podręcznika „Antropomotoryka". Wówczas też przyjąłem
określone założenia dotyczące ogólnej koncepcji teoretycznej i
metodologicznej oraz zakresu zagadnień szczegółowych. Ten sam
sposób myślenia o antropomotoryce, jako dziedzinie wiedzy i
przedmiocie dydaktycznym, jest również widoczny w niniejszym III
wydaniu. Mam jednak pełną świadomość, jak bardzo prezentowane tu
ujęcie i perspektywa postrzegania zagadnień szczegółowych odbiegają
od tego, co o antropomotoryce mogą myśleć inni autorzy. W
szczególności mam tu na uwadze książkę Profesora Joachima Raczka
„Antropomotoryka. Teoria motoryczności człowieka w zarysie"
(Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007). Przyjmując nadal
wcześniejszą koncepcję patrzenia na to, czym jest antropomotoryka,
w żaden sposób nie neguję możliwości obrania innych paradygmatów i
naukowo-teoretycznych ujęć. Niczego tu nie odrzucam. Wielość
koncepcji i orientacji teoretycznych odzwierciedla poziom
komplikacji zagadnień związanych z analizą ludzkiej motoryczności i
sprawności fizycznej. Jeśli w tym podręczniku konsekwentnie upieram
się przy kontynuacji przyjętej wcześniej metodologicznej i
treściowej koncepcji struktury opracowania, to kieruję się przede
wszystkim przekonaniem o jego dydaktycznej użyteczności. Nie
oznacza to jednak, że w III wydaniu „Antropomotoryki" niczego nie
zmieniono i nie dopisano fragmentów zupełnie nowych. Przeciwnie,
każdy rozdział został starannie sprawdzony, w każdym też starałem
się poprawiać ewentualne braki i słabości tekstu wcześniejszego. Od
czasu przygotowania do druku pierwszego wydania podręcznika minęło
prawie dwadzieścia lat. W tym czasie opublikowano wiele książek i
artykułów naukowych, które znacznie zmieniły i uzupełniły
wcześniejsze poglądy na niektóre podejmowane zagadnienia. Również
osobiście starałem się nie próżnować. Z pewnością w czasie, jaki
upłynął od I i II wydania tej pracy, wiele przeczytałem, niektóre
rzeczy na nowo przemyślałem i wszystko, to co uznałem za stosowne,
usiłowałem jak najlepiej wprowadzić do tego wy-dania podręcznika
„Antropomotoryka". Sądzę, że najwięcej nauczyłem się, przygotowując
w ostatnich latach wpierw książkę „Gerokinezjologia. Nauka i
praktyka aktywności fizycznej w wielu starszym" (Wydawnictwo
Lekarskie PZWL, Warszawa 2013), a później pisząc może niezbyt
obszerną, ale ważną nie tylko dla mnie pozycję „Nadwaga i otyłość.
Aktywność fizyczna w profilaktyce i terapii" (Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa 2016).Wiesław OsińskiSpis treściPRZEDMOWA DO III
WYDANIA 7 WSTĘP 9 Rozdział I MOTORYCZNOŚĆ I SPRAWNOŚĆ FIZYCZNA JAKO
PRZEDMIOT TEORETYCZNEGO POZNANIA 11 1. Pierwsze refleksje i rozwój
problematyki motoryczności człowieka 11 2. Kierunki badań nad
motorycznością ze szczególnym uwzględnieniem poszukiwań
prowadzonych na potrzeby rozwoju sprawności fizycznej 13 3. Różne
orientacje i subdyscypliny podejmujące problematykę motoryczności i
sprawności fizycznej. Szczególne problemy antropomotoryki
18Rozdział II SPRAWNOŚĆ FIZYCZNA I MOTORYCZNOŚĆ CZŁOWIEKA:
PODSTAWOWE POJĘCIA I ICH ASPEKTY 25 1. Sprawność fizyczna i jej
znaczenie dla przejawów motoryczności człowieka 25 2. Koncepcja
„health-relatedfitness" (H-RF) jako teoretyczna podstawa
kształcenia sprawności fizycznej 30 3. Znaczenie poszczególnych
komponentów sprawności w koncepcji H-RF 37 4. Motoryczność
człowieka — różne koncepcje pojęciowe i klasyfikacyjne 41Rozdział
III ROZWÓJ MOTORYCZNY CZŁOWIEKA W PROCESIE ONTOGENEZY 57 1.
Teoretyczne podstawy i znaczenie badań nad rozwojem motorycznym 57
2. Rozwój motoryczny w okresie noworodka i niemowlęcia 63 3. Rozwój
motoryczny w okresie poniemowlęcym i przedszkolnym 66 4. Rozwój
motoryczny w okresie młodszym szkolnym 69 5. Rozwój motoryczny w
okresie pokwitania i młodzieńczym 72 6. Motoryczność wieku
dorosłego i dojrzałego 77 7. Motoryczność a zjawisko starzenia się
i okres starości 79Rozdział IV GENETYCZNE UWARUNKOWANIA
PREDYSPOZYCJI I ZDOLNOŚCI MOTORYCZNYCH ORAZ PROBLEM WYRTENOWALNOŚCI
83 1. Współczesne kierunki poszukiwań oraz podstawy dziedziczenia
wielogenowego 83 2. Ogólny przegląd metod badań 86 3. Wyniki badań
nad genetycznymi uwarunkowaniami predyspozycji i osiągnięć
motorycznych w świetle metod „bez rozeznania genotypu" 91 4.
Badania nad identyfikacją markerów genetycznych 95 5. Problem
wytrenowalności oraz związek z genotypem 98Rozdział V ŚRODOWISKOWE
UWARUNKOWANIA SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ 101 1. Pojęcie środowiska i
rodzaje czynników 101 2. Typy zmian przystosowawczych,
ekosensytywność a okresy sensytywne 102 3. Czynniki i metody
zróżnicowania środowiska społeczno-ekonomicznego oraz kulturowego
105 4. Wyniki badań nad społecznymi uwarunkowaniami sprawności
fizycznej i motorycznej człowieka 107 5. Oddziaływanie najbliższego
otoczenia i form organizacyjnych na aktywność fizyczną 113Rozdział
VI MORFOLOGICZNE UWARUNKOWANIA MOTORYCZNOŚCI CZŁOWIEKA 117 1.
Kinantropometria — jako specyficzna dziedzina nauki. Teoretyczne
podstawy badań 117 2. Wielkość ciała osobnika a jego możliwości
motoryczne — ogólne prawidłowości 119 3. Kierunki poszukiwań
morfologicznych uwarunkowań sprawności fizycznej 121 4. Liniowość i
nieliniowość powiązań parametrów morfologicznych i motorycznych 122
5. Znaczenie poziomu otłuszczenia ciała dla sprawności fizycznej
127 6. Dojrzewanie i rośnięcie a zmiany w motoryce i sprawności
fizycznej 128Rozdział VII TEORETYCZNE PRZESŁANKI PROCESU UCZENIA
SIĘ I NAUCZANIA CZYNNOŚCI RUCHOWYCH 132 1. Społeczne potrzeby
uczenia się i nauczania czynności ruchowych 132 2. Pojęcie uczenia
się a nauczanie motoryczne 133 3. Etapy uczenia się oraz uczenie
się nawykowe i uczenie się rozwiązywania problemu 137 4. Tworzenie
współczesnych teorii i modeli uczenia się motorycznego 140 5.
Determinanty przebiegu i efektów oraz gotowości do uczenia się
motorycznego 143 6. Nauczanie motoryczne w świetle potrzeb praktyki
dydaktycznej 146Rozdział VIII POMIAR W BADANIACH NAD SPRAWNOŚCIĄ
FIZYCZNĄ I MOTORYCZNOŚCIĄ ORAZ AKTYWNOŚCIĄ FIZYCZNĄ CZŁOWIEKA 154
1. Potrzeba definiowania badanego obiektu. Metody jakościowe a
metody ilościowe 154 2. Określenie właściwości i potrzeb pomiaru
156 3. Typy skal pomiarowych 157 4. Kryteria poprawności pomiaru w
badaniach nad sprawnością fizyczną i motorycznością oraz
aktywnością fizyczną 160 5. Klasyfikacje i uwagi krytyczne o
metodzie testowej 172 6. Kwestionariusze aktywności fizycznej jako
metoda badawcza 174Rozdział IX PRZYKŁADOWE METODY OCENY SPRAWNOŚCI
FIZYCZNEJ ORAZ ICH WYKORZYSTANIE 177 1. Wybrane metody oceny
sprawności fizycznej — podstawy teoretyczne i praktyczna
użyteczność 177 2. Konkluzje dotyczące wyboru metody oceny
sprawności fizycznej oraz interpretacja wyników 192Rozdział X
PODSTAWY KONSTRUKCJI I REALIZACJI PROGRAMU AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ 197
1. Różnorodność potrzeb i ograniczenia w stanowieniu celów
kształtowania sprawności fizycznej 197 2. Anaerobowy i aerobowy
system dostarczania energii jako podstawa klasyfikacji typów
wysiłku fizycznego 198 3. Metody oddziaływania wysiłkiem fizycznym
199 4. Zasady w realizacji programu treningu 203 5. Główne elementy
w konstrukcji programu treningu 204 6. Struktura jednostki
treningowej 206 7. Prowadzenie programu aktywności fizycznej 208 8.
Nowe technologie w monitorowaniu i sterowaniu programem aktywności
fizycznej on-line 211Rozdział XI SIŁA MIĘŚNIOWA I ZNACZENIE
TRENINGU Z OPOREM (SIŁOWEGO) 214 1. Potrzeba treningu oporowego
(siłowego). Zagadnienie definicji i pomiaru 214 2. Zmienność siły
mięśniowej w ontogenezie oraz znaczenie treningu oporowego w
zależności od wieku i płci 220 3. Zagadnienie adaptacji, efekty i
ograniczenia w treningu oporowym 223 4. Wielkość obciążenia w
treningu oporowym 225 5. Typy, reguły i różne cele treningu
oporowego 227 6. Specjalne środki ostrożności 232Rozdział XII
ZDOLNOŚCI DO WYSIŁKÓW KRÓTKOTRWAŁYCH O DUŻEJ MOCY (ANAEROBOWYCH)
236 1. Anaerobowe (beztlenowe) źródła energii oraz pojęcie wysiłków
krótkotrwałych o mocy maksymalnej 236 2. Zmienność zdolności do
rozwijania dużej mocy w wysiłkach krótkotrwałych w ontogenezie i
jej uwarunkowania 238 3. Warunki skutecznego kształcenia zdolności
do wysiłków krótkotrwałych o dużej mocy 241 4. Kontrola poziomu
zdolności do wysiłków krótkotrwałych o dużej mocy 242Rozdział XIII
ZDOLNOŚCI DO WYSIŁKÓW DŁUGOTRWAŁYCH (AEROBOWYCH) 245 1. Znaczenie
oraz pojęcie wydolności tlenowej i zdolności do wysiłków
długotrwałych (aerobowych) 245 2. Specyfika przemian i klasyfikacja
wysiłków długotrwałych (aerobowych) 247 3. Ocena wydolności
fizycznej oraz zdolności do wysiłków długotrwałych (aerobowych) 249
4. Ontogenetyczna zmienność wydolności fizycznej oraz zdolności do
wysiłków długotrwałych (aerobowych) 251 5. Wskazania do treningu
zdolności do wysiłków długotrwałych (aerobowych) 253Rozdział XIV
GIBKOŚĆ CIAŁA—JEJ UWARUNKOWANIA, POMIAR, TRENING ORAZ ZNACZENIE 260
1. Gibkość ciała i jej uwarunkowania 260 2. Pomiar gibkości ciała
262 3. Trening gibkości ciała 264 4. Znaczenie gibkości w sporcie w
trosce o zdrowie i codzienną aktywność życiową 273Rozdział XV
KOORDYNACJA ORAZ MOTORYCZNE ZDOLNOŚCI KOORDYNACYJNE 275 1. Pojęcie
koordynacji oraz zdolności koordynacyjnych i ich kryteria oceny 275
2. Neurofunkcjonalne uwarunkowania koordynacji nerwowo-mięśniowej
278 3. Zagadnienia struktury motorycznych zdolności koordynacyjnych
280 4. Zmienność koordynacyjnych zdolności motorycznych w
ontogenezie 285 5. Warunki i sposoby skutecznego kształcenia
koordynacyjnych zdolności motorycznych 287 6. Diagnostyka
koordynacyjnych zdolności motorycznych 289Rozdział XVI AKTYWNOŚĆ
FIZYCZNA W OPTYMALIZACJI MASY I SKŁADU CIAŁA 294 1. Pojęcie i ocena
zjawiska nadwagi i otyłości 294 2. Typy otyłości oraz przyczyny
występowania nadwagi i otyłości 302 3. Zasady i praktyka
postępowania w dążeniu do redukcji nadmiernej masy ciała
304Rozdział XVII SYMETRIA I ASYMETRIA A MOTORYCZNOŚĆ CZŁOWIEKA 310
1. Różne rodzaje asymetrii 310 2. Zagadnienie lateralizacji i
ręczności 311 3. Zagadnienie uwarunkowań leworęczności i problem
przeuczania 315 4. Ontogenetyczna zmienność lateralizacji 317 5.
Metody badania lateralizacji 319 6. Symetria, asymetria i
leworęczność w sporcie oraz problemy treningu symetryzacji ruchów
324Rozdział XVIII OCENA POZIOMU AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ 326 1.
Definicja aktywności fizycznej i ogólne klasyfikacje metod jej
oceny 326 2. Metody pomiaru oparte na obserwacji i
kwestionariuszach 329 3. Elektroniczne mierniki ruchu i oceny
aktywności fizycznej 333 4. Metody oparte na pomiarze
fizjologicznym 336 5. Obliczanie wydatku energetycznego 337
PIŚMIENNICTWO 340...